Geçen haftaki yazımda da belirttiğim gibi; ülkemiz istatistik fakiri bir ülke durumundadır. KKTC’nin bu utancını ise büyük ölçüde özerk durumundaki KKTC Merkez Bankası ve TC Lefkoşa Büyükelçiliği’nin hazırladığı raporlar kamufle etmektedir. İşte bu kaynaklardan biri yine geçtiğimiz haftalarda KKTC Merkez Bankası tarafından yayınlanan 2013 yılının ikinci çeyreğine ait bültendir. Bu bültende KKTC ekonomisine ilişkin dönemsel ipuçları elde etmek mümkündür.
Merkez Bankası bültenine gore ekonomik veriler bankacılık, istihdam, ticaret, turizm ve devlet bütçesi başlıkları ile aşağıdaki gibi değerlendirilebilir.
BANKACILIK VERİLERİ OLUMLU
KKTC bankacılık sektöründe brüt krediler, yılın ikinci çeyreğinde ilk çeyreğe göre yüzde 7,25 oranında artmıştır. Özellikle tüketici kredilerinin yüzde 8,11 oranında artması, ekonomik büyüme açısından yurt içi talep yönlü bir sıkıntı olmadığını göstermektedir. 2013 yılının ikinci çeyreğinde bankacılık sektörünün aktif toplamı, birinci çeyreğe göre yüzde 5,8, mevduat ve kredi toplamları ise sırasıyla yüzde 6,7 ve 7,2 oranlarında artmıştır. Haziran sonu itibarıyla bankacılık sektöründe brüt krediler, mevduat ve aktif toplamları sırasıyla 7,2; 9,8 ve 11,6 milyar TL’ye ulaşmış, mevduatın krediye dönüşüm oranı da artmaya devam ederek yüzde 73,3 olmuştur. Kullandırılan toplam kredilerin yüzde 77’sini teşkil eden tüketici ve işletme kredilerinin her ikisinde de artış gözlenmiştir. Tüketici kredileri bir önceki çeyreğe göre yüzde 8,1 artarak 2,2 milyar TL’ye, işletme kredileri de yüzde 1,9 artışla 3,3 milyar TL’ye yükselmiştir.

İSTİHDAM VERİLERİ OLUMLU

KKTC Çalışma Dairesi Müdürlüğü tarafından hazırlanan işsizlik verilerine göre; 2012 yılı ikinci çeyreğinde toplam 940 kişi olan kayıtlı işsiz sayısı, 2013 yılı aynı döneminde 937 kişiye gerilemiştir.

DIŞ TİCARETDE GELİŞMELER OLUMLU

2013 yılının ilk altı aylık döneminde KKTC’nin gerçekleştirdiği toplam ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine göre binde 6 oranında artarak 71,3 milyon dolara yükseldi. Ayni döneme ait ithalat rakamları ise dolar bazında % 12 gerilemiştir.

TURİZMDEKİ GELİŞMELER OLUMLU GİBİ!.....
2013 yılının ikinci çeyreğinde 324.618 olan toplam yolcu sayısı, 2012 yılının aynı dönemine göre yüzde 3,8 artmıştır. Yılın ilk çeyreğinde görülen yüzde 5,3 artışla birlikte değerlendirildiğinde 2013 yılının ilk yarısında gelen yolcu sayısı, 2012 yılının ilk altı aylık dönemine göre yüzde 4,4 artarak 565.578’e ulaşmıştır. Ancak, turizmdeki gelişmeleri değerlendirmek için verilen teşviklerin fayda maliyet analizinin yapılması gerekmektedir. Böylesi bir analiz yapılmadığı için turizmdeki gelişmeleri yorumlamada temkinli davranmakda yarar vardır.

YÜKSEK ÖĞRETİMDE BAŞARI

Merkez Bankası Bülteninde yer almayan ancak öncü sektörler arasında yer alan yüksek öğretimde de başarılı bir yıl rapor edilmektedir. Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı’ndan verilen bilgiye göre, 2012 yılında KKTC üniversitelerinin lisans ve ön lisans programları için açmış olduğu kontenjanlardan 5 bin 798 kişi yararlandı. 2013 yılında ise bu rakam, 6 bin 929 kişiye ulaştı. Bakanlığın çalışmaları sonucunda 2013 yılında KKTC üniversitelerinin lisans programlarına 6 bin 8, ön lisans programlarına 921 öğrenci kayıt yaptırdı. Bakanlık, 2012 yılına nazaran, bu yıl KKTC üniversitelerine kayıt yaptıran öğrenci sayısında bin 131 kişilik artış olduğunu belirtti. Türkiye dışından üçüncü dünya ülkerinden ülkemize olan öğrenci akışının da gayet memnuniyet verici olduğu da ifade edilmektedir.


BÜTÇE DİSİPLİNİ SAĞLAMADA FİYASKO

Geçmiş dönemlerde de olduğu gibi uygulanan tedbirler bütçe gelirlerini artırırken bütçe giderlerini kontrol etmede yine başarısız bir tablo ortaya çıkmaktadır. 2013 mali yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, KKTC bütçe gelir toplamında yüzde 6,39, gider toplamında ise yüzde 18,6 oranında artış olmuştur. Bu değişimlerin ardından bütçe gelirleri ve bütçe giderleri 2013 yılı ikinci çeyreğinde sırasıyla 766,2 ve 827,1 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılının ikinci çeyreğinde 22,8 milyon TL fazla veren kamu maliyesi, 2013 yılının aynı döneminde 61 milyon TL açık vermiştir. 2013 mali yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla giderler ortalama % 18.6 artarken söz konusu dönemler arasında, cari transferler, mal - hizmet alım giderleri ile personel gideri kalemleri sırasıyla yüzde
30,52, 10,83 ve 7,35 oranlarında artmıştır.

EKONOMİK GÖSTERGELER YUKARIDA OLDUĞU GİBİDİR. ANCAK TAKDİR YİNE DE OKUYUCUNUNDUR.