Suna ERDEN

Uluslararası arenada tanınmamış olmasından dolayı kara para aklama üssüne dönen KKTC’de, naylon şirketler ve kişi hesapları üzerinden aklanan kara paraların terörü finanse ettiği iddia edilirken, bu suçlarla mücadele eden mali polisin yasal yetersizlikten dolayı eli kolu bağlı kalıyor

Mali suçlarla mücadele için 2011 yılında kurulan Mali Suçlarla Mücadele Birimi’nde görevli polisler yasal boşluklar ve yasal eksikliklerden dolayı zorluk yaşıyor.

Yürüttüğü birçok soruşturma askıda kalan ve özellikle internet üzerinden işlenen suçlar karşısında ‘bilişim yasası’ olmadığı için eli kolu bağlı kalan polisin mutsuz olduğunu belirten Vergi Uzmanı Göksel Saydam, polise daha fazla yetki verilmesi, yasalarda düzenleme yapılması ve eksik yasaların çıkarılmasının şart olduğunu dile getirdi.

Star Kıbrıs’a konuşan Saydam, Mali Suçlarla Mücadele Birimi’nin kurulacağı 2011 yılında orada görev alacak polislere eğitim verenlerden biri olduğunu ifade ederek, “Mali poliste görev alacak kişilere ben eğitim verdim. İlk zamanlar bu birime girmek için çok hevesli insanlar vardı. Ancak yaşanan çıkmazlar yüzünden şimdi polisin hevesi kalmadı” dedi.

Saydam, şahıslar ve naylon şirketler üzerinden aklanan kara paranın, KKTC üzerinden terör örgütlerine dağıldığını öne sürerek, “Kara para aklayanlar KKTC’yi denetim, yasal boşluklar ve tanınmamış olmasından dolayı çok seviyor ”ifadelerini kullandı.

YASA YOK SORUŞTURMALAR HAVADA KALIYOR

Kuzey Kıbrıs’ta yasa dışı para hareketlerini önlemek için 2011 yılında Polis Genel Müdürlüğü Bünyesinden kurulan Mali Suçlarla Mücadele Birimi yasal yetersizliklerden dolayı işini yapamıyor. Polisin yaşadığı sorunların başında KKTC’de Bilişim Yasası’nın olmayışı geliyor. Yasa olmadığı için internet üzerinden yapılan yasa dışı para işlemleri ve yasa dışı faaliyetler cezasız kalıyor.

İnternet üzerinden başkalarının hesaplarını çalarak kendi hesaplarına para aktaranlar, suç gelirlerini internet bankacılığı ile aklayanlar tutuklansalar dahi dava aşamasında sonuçsuz kalıyor ve yasa olmadığı için bu şahıslar aleyhine getirilen davalar düşüyor.

BANKALAR İŞBİRLİĞİ YAPMIYOR

Mali polisin karşılaştığı zorluklardan biride bankaların mahkeme kararlarına uymaması geliyor. Suç işlediği gerekçesi ile mali polis tarafından hakkında soruşturma açılan ve hesapları mahkeme emri ile dondurulmasına rağmen bankalar bu emirleri hiçe sayıyor. Bir diğer sorun oluşturan etken ise “Karapara Aklama ve Terörün Finansmanı ile Mücadelede” yasasında ıspat yükümlülüğünün polise verilmesi geliyor.

Mali polis, ıspat yükümlülüğünün polise değil, şahılara verilmesini istiyor. Kişilerin aldıkları malları, eşyaları hangi para ile aldıklarını ıspatlamalarını ya da banka hesaplarına aktarılan paralar veya hesaplarına olan paraları nerden getirdiğine dair izahatın kişiler tarafından yapılmasını istiyor.

SAYDAM, “BEKLENEN OLMADI”

Mali polis, yasal yetersizlikten dolayı zorluklar yaşarken, KKTC’nin Kara para aklama üssü olduğu öne sürülüyor. Naylon şirketlerin yanı sıra ev hanımından, memura, öğrenciden işçiye birçok kişinin kendi şahsi hesapları üzerinden yurt dışından gelen paraları komisyon karşılığı akladığı iddia ediliyor.

Mali Poliste görev alan birçok kişiye eğitim veren Göksel Saydam, KKTC’deki yasa dışı para faaliyetlerinin önlenmesi için kurulan birimin amacına yeteri kadar ulaşmadığını, mali polise daha fazla yetki ve yasal düzenlemelerin yapılması gerektiğini söyledi. Saydam, “Beklenen olmasa da en azından böyle bir birimin

MALİ POLİS MUTSUZ

Mali polisin karşılaştığı engellerden dolayı çoğu zaman işini yapamaz duruma geldiğini kaydeden Saydam, “Mali poliste görev alacak kişilere ben eğitim verdim. İlk zamanlar bu birime girmek için çok hevesli insanlar vardı. Ancak yaşanan çıkmazlar yüzünden şimdi polisin hevesi kalmadı” dedi.

Yasalarımıza göre suç duyurusu unsuru olmadığını, hukuk ve ceza sisteminde bir suç ile ilgili soruşturma başlatılması için önce polisin devreye girip ıspat etmesi daha sonra dosya hazırlayıp savcılığa göndermesi gerektiğini belirten Saydam, tüm soruşturma süreçlerinin polisin sırtında olduğunu, bu nedenle her türlü kolaylığın sağlanması gerektiğini söyledi.

HEP BİREY EKSİK: SUÇ VARSA YASA YOK, YASA VARSA SUÇTANIMI YOK

Saydam, “Mali suç dediğimiz suç, birçok türü içinde barındırıyor. Bu nedenle tüm türler için yasal düzenleme ve tüzük düzenlemesi şarttır. Bizim ülkemizde çok yasa var ancak ya suç tanımı yok veya ya suç var yasa yok veya suçun cezası çok. Böyle olunca da yasa dışı faaliyet gösterenler yasal boşluklardan içeri girip istediğini yapıyor. Böyle olunca da eksik noktalardan dolayı mali polis işini yapamıyor.

Öte yandan polise yardımcı olması gereken bankalar, sigortalar veya diğer kurumlar üstlerine düşeni yapmıyor ve polise yardımcı olmuyor. Yaptıkları çabanın, ürettikleri bir bulgunun sonu gelmediği için polisler hayal kırıklığı yaşıyor” şeklinde konuştu.

İÇ DENETİM OLMALI

Saydam, kamusal alanlarda mali ve idari açıdan iç denetim olması gerektiğini, iç denetim olmaması halinde herhangi bir suçun önüne anında geçme ve etkin bir şekilde müdahale etme şansı olmadığını belirterek, “Birimler kendi içinde şüpheli işlemleri denetimle tespit edip son olarak polise bildirim yapmalıdır. Ancak iç denetim olmadığı için suçlar işlenmekte ve ortaya çıktığında polise haber verilmektedir. Polis ise eğer kanıt bulursa suç işleyenleri adalet önüne çıkarabilmektedir” dedi.

KİŞİLER, NAYLON ŞİRKETLER PARAYI AKLIYOR, KAYNAK
KKTC ÜZERİNDEN TERÖRE GİDİYOR

Kuzey Kıbrıs’ın tanınmamış bir ülke olması, Bilişim Yasası gibi günün şartlarına göre olmazsa olmaz bir yasanın halen daha bulunmayışının kara para aklamak isteyenler için bir fırsat olduğunu kaydeden Saydam sözlerini şöyle sürdürdü:

“Dünyanın her yerinde kara para aklama olayları yaşanıyor. Ancak büyük ülkelerde kara para ile ilgili etkin bir mücadele olduğu için, yasa dışı işlemler yapanlar genelde bizim gibi ülkeleri seçiyor. Özellikle kara para aklayanların KKTC’yi çok sevmesindeki ilk etken tanınmamış olması, ikinci etken gerekli önlem, denetim ve mücadele içim kaynak ayrılmamasıdır. Ayrıca Bilişim Yasası olmadığı için internet üzerinden işlenen suçların cezası da yok. Bu ülkede kara para aklama olayı bankacılık aracılığı ile yapılıyor.

Dört yıl önce suç gelirlerinin aklanmasını önlemeye yönelik yasaya Avrupa Birliği ve Türkiye’nin ve diğer büyük devletlerin baskısı ile Terörün Finansmanı ile Mücadelede maddesi de eklendi. Çünkü uyuşturucu, cinayet, silah satışı gibi yasa dışı işlerden elde edilen paralar bankalar aracılığı ile bizim gibi ülkelerde aklanıp terörü finanse etmek için kullanılıyor. Bu paralar örgütler adına değil, kişiler adına ya da naylon şirketler asına hesaplara aktarılıp aklanıyor. KKTC olarak eğer ciddiysek ve bunları önlemek istiyorsak mali polisteki birimi daha da güçlendirmek lazımdır.”

YASALAR DÜZENLENMELİ, EKSİK YASALAR ÇIKARILMALI

Saydam, kara para aklama yasası ile düzenlenmiş maddelerde bankacılardan, tefecilere, emlakçılardan, kamu birimlerine kadar birçok kuruma ve kuruluşa sorumluluk yüklendiğini, bu kurumların şüpheli işlemleri bildirmekle yükümlü olduklarını söyledi.

Saydam, kara para ile mücadelede bu işi yapan polislere daha fazla yetki ve özlük haklarının düzenlenmesi, yasal boşlukların doldurulması, eksik yasaların biran önce çıkarılması, bankaların ve diğer kuruluşların işbirliği içinde olması gerektiğini sözlerine ekledi.