Elbette bu o anketin niteliğine ve içeriği üzerinde yapılan çalışmalara ve bu çalışmalara yön veren uzman kadroların mevcudiyetine bağlı.
Lakin ondan önce isterseniz gelin, anket nedir? Nasıl hazırlanır? Anket hazırlanırken nelere dikkat edilir onlara bir bakalım.
Peki, nedir Anket?
Anketi şöyle tanımlamak mümkün mü?
Belli kişilerin ya da grupların bir konu üzerindeki duygu, düşünce ve deneyimlerini anlamak için belli bir plana göre hazırlanmış olan soru listeleridir.
Evet, bu doğru bir tanımdır.
Anketlerin geçerliliği ve güvenilirliği düşük olmasına rağmen kolay, ucuz oluşu ve çok sayıda kişiden kısa sürede birçok konuda görüş alma olanağının bulunuşu nedeniyle en çok kullanılan tekniklerden biridir.
Bir anketin amacına uygun olarak kullanışlı ve güvenilir bir biçimde hazırlanması kuşkusuz, bu konuda bilgili ve tecrübeli olmayı gerektirir.
Referans olarak tabi.
Anket geliştirilirken çeşitli kaynaklardan yararlanmak ve özellikle uzman kanısına başvurmak ve diğer yetkililerin görüşünü almak olmazsa olmazlardandır.
Peki, anket soruları nasıl hazırlanmalıdır?
Ankette araştırmacı ile kaynak kişi arasındaki tek iletişim sorulardır.
Bu nedenle sorular, her türlü yanlış anlamaları önleyecek nitelikte olmalıdır.
Sorular ya “açık uçlu” ya da “kapalı uçlu” dur.
Açık uçlu sorular için serbest cevaplar verilir.
Kaynak kişi, genel sınırlar içinde soruyu istediği kapsam ve derinlikte ve kendi anlatımı ile cevaplama serbestliğine sahiptir.
Dolayısıyla önce anketin konusu, amacı, anketi cevaplayacak olanların nitelikleri ve düzeyleri tespit edilmelidir.
Ankete; cevaplama güvenliğini ve katılım onanını yüksek tutmak için amacı, elde edilecek bilgilerin nerede kullanılacağını belirten bir açıklama da konulmalıdır.
Peki neden böyle bir giriş yapma ihtiyacı duydum?
Malum zaman zaman ülkede de çeşitli konular da anket çalışmaları yapılıyor.
Tabi haliyle görüyoruz okuyoruz.
Ha dikkate alırız ya da almayız o ayrı bir konu.
Ve/fakat anketlerin içeriğine göre güdülen farklı amaçlara hizmet ettiği de bir gerçek.
Örneğin siyasi maksat güden anketler de yaratılmaya çalışılan algılar olur.
Bunlara algı operasyonları da diyoruz.
Mesela, “X” bir siyasi partinin üzerine kurgulanabilir bu ve o partiye bir takım avantajlar sağlamaya yönelik olabilir, veyahut “ Y” partisini zayıflatmaya yönelik bir algı yaratılabilir vs,vs..
Burada önemli olan ve dikkat edilmesi gereken konu, bu çalışmayı yapan şirketin ne denli güvenilir olup, olmadığıdır.
Dolayısı ile bir anket çalışması gördüğüm zaman ben o ankette ortaya çıkan sonuçlardan önce bu çalışmayı yapan kaynağın güvenirliğine bakarım.
Sonra kullandığı yönteme bakar ve ortaya çıkan sonuçlara öyle göz atarım.
Anketler her zaman doğru amaçlara hizmet etmediği gibi, yanıltıcı nitelikte de olabiliyorlar.
Yani aslında doğru kaynaklar olmayabilirler.
İşte tam da bu nedenledir ki anketlerin güvenirliği özellikle son yıllarda oldukça sorgulanır hale geldi.