BM’nin Kıbrıs özel temsilcisi Eide’nin ‘çözüm olmazsa başka senaryolar gündeme gelir’ açıklaması üzerine Anastasadis”in açıklaması gecikmedi; Eide ne kadar az konuşursa o kadar iyi olur!
Aslında özünde iki tarafın birbirini tehdit ettiği iki açıklama. Bu yüzden zaten Eide BM Genel Sekreterini görmek için Amerika”ya gitti, Anastasiades”de Genel Sekretere 4 sayfalık br mektup yazdı.
Kıbrıs Rum tarafının en büyük iki korkusu; Müzakerelerin bir zaman sınırı ile nihayete ermesi, bir diğeri ise Müzakere sürecine BM hakemliğinin kabul edilmesidir. Tıpkı Annan planında olduğu gibi.
Çözüm olmazsa başka senaryolar gündeme gelir’ açıklaması aslında BM”nin bu süreçteki çözüme olan umutsuzluğun ve tükenmişliğinin ifadesi. Dile kolay genelde 40 yıldır, şu anki devam eden BM parametrelerinde ise 2008”den beri BM sürekli masa başında not alıp duruyor, tarafları yakınlaştırmaya çalışıyor. Lakin fayda etmiyor. Artık BM Kıbrıs özel temsilcisi Eide”de umarım Kıbrısta bir karar zamanının geldiğini düşünüyordur. Adada federal bir çözümün olup olamayacağının tesbitini yapıp, artık büyük sorunun sorulması gerektiğine inanıyor.
Yıllar önce yine BM gözetiminde devam eden müzakerelerde Kosova için federal çözümün olamayacağını, zira tarafların pozisyonlarının tamamen zıt olduğunu tesbit eden BM özel temsilcisi Akhisarının yapmış olduğu tesbit gibi!
Bu açıklama aslında beklenen açıklamadır. Zira Eide gerçekten samimi ise, Kıbrıs meselesi onun zamanında çözümlenebilir. Ve Ahtisaari”nın aldığı gibi Nobel barış ödülünü alabilir!
Sn. Akıncı ile başlayan müzakere sürecinde bir kez daha çözüm isteyen tasrafın biz olduğunu BM’ye gösterdik. Hatta daha da öteye giderek, Kıbrıs Rum tarafının beklemediği %8 oranındaki topraklarımızı hiç bir karşılığı olmadan Cenevre konferansı uğruna verdik. Doğal olarak BM sürecin hamisi, ne olup bittiğini masada görmekte, bu kadar tavize bu kadar öneriye ragmen hala daha Kıbrıs Rum tarafının yönetime etkin katılımını sağlayacak konularda uzlaşmaz tavrına karşı bu çıkışı BM artık yapmaya başladı.
Tabi yaklaşan Kıbrıs adası etrafındaki petrol arama çalışmalarında mutemelen ortaya çıkacak olan tehlikenin de BM dahil tüm ilgili taraflar farkında. Eide”ye bu açıklamayı yaklaşan bu tehlike de yaptırmış olabilir.
Dolayısıyla artık aba altından değil doğrudan doğruya sopa gösterme zamanı geldi. Birinci sopayı, Türkiye araştırma için gönderdiği ve Rum tarafının benim egemenliğim altındaki sularda araştırma yapamazsın notasına karşı mehter marşını telsizden dinleterek yaptı. İkinci sopayı da Eide yaptığı bu açıklamayla göstermeye çalışıyor. Eide’nin sopası eğer BM Güvenlk konseyine dişini geçirise çözüm adına daha yararlanılabilir bir adım. Kıbrıslı Rumlara “ya gel Kıbrıslı Türklerle anlaş ya da Kıbrıslı Türkler için BM olarak bir statü verme hazırılığına girişilecektir” ikazı yapılmış olacaktır. Kosova buna örnektir. Yine BM’nin hamisi olduğu Kosova sürecinde, BM tarafların federal bir çözümde anlaşamayacağının tesbiti yapıp sürecin çöktüğünü ilan etmişti
2004 yılında Avrupa Birliğine girmek Kıbrıslı Rumlar için bir teşvik unsuruydu. Lakin şu an için Kıbrıslı Rumların Türklerle anlaşmak gibi bir gayleleri yok. Şimdi ise Kıbrıslı Rumlar ne diye Kıbrıslı Türklerle anlaşsın, neden zanginliklerini ve ada üzerindeki yöntem haklarını Kıbrıslı Türklerle paylaşsınlar? Bu sorunun cevabı çıkacak olan petrolde ise ve ancak sopayla bu iş olacak ise Türkiye petrol arama çalışmalarında Rumları rahatsız ederek bu sopayı göstermeye kararlı gözüküyor. Eğer BM” de Rumların gerçek niyetinin aslında anlaşma değil, anlaşır gibi görünüp masa başında Kıbrıslı Türkleri oyalayarak tek başına petrol ve doğal gazdan nemalanmak ise, şimdi tam sopanın zamanıdır!
Kosova’nın 2008 yılında Sırbıstan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan ederken, ilgili zamanda birleşme müzakerlerini BM adına yürüten eski Finlandiya başbakanı Martti Ahtisaari BM Güvenlik konseyine bir rapor yazarak, tarafların pozisyonlarının birbirinden çok uzak olduğunu, federal çözümün mümkün olmadığını tesbit ettikten sonra Kosovanın bağımsızlık süreci başlamıştı. Uluslararası uyuşmazlıklara çözüm getirdiğinden Ahtisaari Nobel Barış ödülünü almıştı. Sayın Eide, işte sana Nobel ödülü için tarihi fırsat. Artık sadece konuşma, eyleme de geç…