Dünya siyasi literatüründe kişiye kült birçok ülkede, çok sayıda devlet başkanı ile özdeşleştirilir.
20’nci yüzyılda yaygınlaşan generallerin, seçilmişlerin, atanmışların gerek kendilerini kültleştirmesi, gerekse de toplumları tarafından kültleştirilmeleri, Roma İmparatorlarının büstlerini yapanlara ödüller vermelerinden başlar.
Böylelikle seçme gücü olan Senato’yu etkileyip, hükümranlıklarının sürmesini sağlayacaklarına inanırlardı.
HEİL SEZAR!
Siyasi kült’ü ‘’ iktidarın kamusallaşmış gösterisidir. bu gösteri aracılığıyla, insanların zihninde iktidarın meşruluğu yoğun bir atmosferde canlandırılır’’ diye tanımlar siyaset bilimi.(Uludağ Sözlük)
Siyasi kült’de liderler de kült kişilere dönüştürülür.
Siyasi Külte çağımızda Sovyetler Birliği Komunist Partisi(KPSS) ve kültleştirilen lider çağımızın en belirgin örnek Sovyetler Birliği’nin Genel Sekreteri, Gürcistan asıllı Yosef Stalin gösterilir.
VODİ Nİ PARTİO!
1922 Politbüro Genel Sekreterliğine yükselen Stalin, Ruya’ya ve Sovyetlere iktisadi, sosyal ve askeri anlamda ne kadar katkılar sağlamışsa da gerek sağlığında gerekse de ölümünden sonra hep kultizm ile suçlanmıştır.
2nci Dünya Savaşı sırasındaki, Amerika Başkanı Eisenhower ve Birleşik Krallık Başbakanı Churchil idolleştirilirken, Nazi Almanya’yı mağlup eden en güçlü etken olması bile, Stalin’i kultism suçlamaları ile önemsizleştirilmiştir.
Sovyetlerin iç sorunlarına uygulanan radikal yöntemlerin hesapları, veliahtları tarafından hep Stalin’e havale edildi. Tüm Sovyetler Birliğinde ve Doğu Blokunda dikilmiş binlerce heykel ve büstü kult sembolleri olarak yerle bir edilirken, yerlerine özellikle Lenin’in ve başka liderlerin heykelleri dikildi.
Lenin, Stalin , Troçki, Mao doğu bloku ülkelerde ve sol görüşlerde kültleştirilirken, henüz demokrasi ve liderlik kavramının dengelenmediği birçok ülkede, seçilmiş dahi olan liderler, kültleşme tercihlerini gizleyemediler.
Prof. Dr. Dennis Tourish, (Essex Üniversitesi) ‘’Ideological Intransigence, Democratic Centralism and Cultism’’ isimli araştırmasında siyasi kült’ün aşağıdaki özellikleri paylaştığı sonucunu sıralar
1. Katı bir inanç sistemi
2. Tüm saptırmalara karşı direnç
3. Otoriter bir iç parti rejimi
4. Yargı kullanım gücüne sahip liderlik
5. Liderin yüceleştirilmesi (deification)
6. Yoğun seviyede aktivizm
Günümüz insan odaklı yönetimlerindeki, şeffaflığın, hesap verebilirliğin hesemesi yok siyasi kültün hükmettiği devletlerde.
Herhalde bu kült ilişkisini lider tek başına yaratmaz.
Bunu uygulamasına o ülkenin insanları da ortak olur. Stalin’i ziyaret eden Batılı bir yazar “her yerde heykeli bulunması hakkında ne düşündüğünü” sorması üzerine “bu, bizim malum kültürsüzlüğümüzün bir yansımasıdır” demiş ve heykel enflasyonunu “kariyerist bürokratlar başlarına bir şey gelmesin diye Stalin büstü ile kendilerini garantiye almak istiyor” diye açıklamıştır.( http://politikagazetesi.org/?q=content/%E2%80%9Ckru ).
