Haftalardır konuşulan New York görüşmeleri nihayet başlıyor. Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, bugün BM Genel Sekreteri Guterres ile görüşmek üzere New York’a doğru yola çıkarken, Rum lider Anastasiadis’in de olduğu üçlü bir toplantı yapılıp yapılmayacağı şimdilik belirsizliğini koruyor.
Garantör ülkeler İngiltere, Türkiye ve Yunanistan’ın dışişleri bakanları bugün bir araya geliyor. Malum mesele ise garantörleri ilgilendiren konular…
Bu görüşme öncesi New York’ta mevkidaşı Mevlüd Çavuşoğlu ile bir araya gelen Dışişleri Bakanı Kudret Özersay’ın garantörler toplantısına ilişkin değerlendirmesi şöyle oldu:
“Garantörlerin bu görüşmesine bakıp bunu müzakereler bazı konularda kaldığı yerden devam ettiriliyor gibi algılayan ya da göstermeye alışan aldanır. Defalarca tekrarlanan tüketilmiş tartışmalara değil, yaratıcı yaklaşımlara ihtiyaç var.”
Yani sözün özü Sayın Özersay, Crans Montana’daki yaklaşımların geride kaldığını söylüyor.
Fakat Güney’in beklentisi tam tersi yönde.
En başta Cenevre’de ortaya konan haritanın geri çekilmesine feci halde bozulmuş durumdalar.
Rum lider Nikos Anastasiadis, Kıbrıs sorununda yeni bir sürece katılmak için Kıbrıs Türk tarafının geçen yıl geri çektiği haritanın yeniden masaya konmasını istiyor.
“Guterres çerçevesi haritasız eksik olur” diyen Rum liderin, o haritayı neden bu kadar önemsediğini daha o zamanlar yazmıştık.
Bugüne kadar masaya konmaktan imtina edilen haritanın daha görüşmelerin en başında bu kadar cömertçe masaya sürülmesinin, elimizi zayıflatacağı söylemine ne yazık ki “çözüm karşıtlığı” damgası vurulmuştu,
Bütün konularda anlaştıktan sonra belki de görüşmelerin finalinde ortaya çıkarılması gereken haritanın biraz aceleci bir yaklaşımla ortaya konması, her ne kadar daha sonra “Geri çektik” dense de Rum yönetiminde bir beklentiye yol açtı.
Bugüne kadar hiç göremedikleri haritayı Crans Montana’da ceplerine koyup, başta güvenlik ve garantiler olmak üzere kendileri için en mühim meseleleri tartışmaya açan Rum yönetimi, diplomasinin karmaşık koridorlarında üstünlük sağlamaya çalıştı.
Gerçi güvenlik ve garantiler meselesiyle ilgili “Bizim için tabu değildir” diyerek müzakere heyeti de Rumların ekmeğine yağ sürmedi değil.
Önceleri çok önemsenmemiş gibi yapılsa da harita meselesinin Rumlar tarafından ne kadar önemsendiği bugün bir kez daha ortaya çıkıyor.
Rumlar o haritayı o kadar çok sevdi ki, sadece bu haritanın yeniden masaya konulması şartıyla görüşmelere başlanabileceğini söylüyorlar.
Şimdi soru şu:
Daha önce aceleci bir yaklaşımla en sonda masaya konması gereken harita, yine kolayca masaya sürülecek mi?
Yoksa Dışişleri Bakanı Sayın Özersay’ın dediği gibi, müzakerelerin artık kaldığı yerden devam ettirilmesine imkan kalmadı mı?
Bu soruların cevabını çok değil, bu hafta sonuna kadar alacağız…