Bu cümle . Genellikle ticaret hayatında söylenmektedir .
Daha çok, zararına alış veriş yapıp, zarar eden kişilerin kullandığı bir deyim .
1208 – 1284 yıllarında . Anadolu Selçuklularında yaşayan. Efsanevi nükte adamı , Nasrettin Hocadan gelmektedir .
Nasrettin Hocanın ünü . Hala daha tüm dünyada geçerliliğini korumaktadır .
Fıkralarını içeren kitaplar, yalnız Türkiye’de değil .
Bir çok ülkede, o ülkelerin dillerine çevrilerek. Fıkraları okuyuculara sunulmaktadır .
Hala daha . Nasrettin Hoca ve fıkraları güncelliğini sürdürmektedir .
Bu fıkralarından biri de “Dostlar alışverişte görsün “ ismini taşıyan fıkrasıdır . Fıkra şöyle :
Hocayı bir gün ticaret adamlığı tutmuş . Ticarete başlama kararı almış . Nasıl bir ticaret yapacağını da düşünerek, kararını vermiş .
Ticaret, yumurta üzerinde olacak .
Yumurta alıp, satacak .
Satmak için yumurta almaya başlamış .
Yumurtayı on paraya alıyor . Dokuz paraya satıyormuş .
Etrafındakiler , durumu fark edince . Hocanın iflas edeceği kanısına vararak . Hocayı uyarmak istediler .
Hocam bu nasıl iş ? Külliyen zarar ediyorsun . Artık alıp, eksik satıyorsun .
Hoca bu uyarı üzerine, şu yanıtı veriyor .
“ Sağ olun dostlarım . Ben yaptığımı biliyorum . Dostlar alış verişte görsün “ demiş .
Nasrettin Hocanın, bu fıkrasını. Niye gündeme getirdim ?
Bizim Hükümetin . Narenciyeden sorumlu iki Bakanı .
Geçen hafta . Bir narenciye türü olan , Mandora . Halk dilinde King diye bilinen mandarin cinsine fiyat belirledi .
Bu fiyat, üreticileri memnun etmedi .
Çünkü, narenciye ürününün elde edilmesi için harcanan, bir maliyet var .
Üretici birliklerinin yapmış oldukları maliyetleri, bir kenara bırakarak . Devletin yaptığı maliyeti ele alarak, bir değerlendirme yapalım .
Tarım Bakanlığına bağlı, Tarım Dairesinin yaptığı maliyet hesabına göre . Ki bu, 30 bin dönüm narenciye bahçesine tekabül eder . 115 milyon TL .
30 bin dönüm narenciye bahçesinden elde edilecek hasat, 80 bin ton . Toplam ürün için ise saptanan bedel 88 milyon TL .
Bu hesaba göre, üretici 27 milyon TL zararda .
Nasıl olmasa . Nasrettin Hocanın torunları değil miyiz ?
Halbuki KTNÜB’ nin yaptığı araştırmalar sonucu. 30 bin dönüm narenciye bahçesine, dönüm başına yapılan masraf 4765 TL dir .
Bu da 30 bin dönüm ile 4765 TL yi çarparsak 142.950.000 TL toplamda bir masraf oluşur . 142.950.000 TL‘den devletin biçtiği değer olan 115 milyonu düşersek 27.950.000 TL toplamda sadece maliyette üretici zarardadır .
Görüldüğü gibi, her iki hal ve şartta, üretici üretim yapamayacak derecede . Zarar içerisindedir
Emek faktörü, bunun dışındadır .
1284 yılında, öldüğü farz edilen Nasrettin Hocanın, aradan 734 sene geçmesine rağmen. Alış veriş mantığı, günümüzde de geçerli .
Bu olay da da . Dostlar alışverişte görsün nüktesini görmekteyiz .
Bu orantısız ve zararlı durum, Sn. Başbakanın bilgisine de getirilmiş olup . Durumun yeniden tezekkür edilmesi talimatını vermiştir .
Muhtemelen . Hükümet ve üretici birlikleri arasında . Hafta içi yeniden bir araya gelinip . Bir çıkış noktası aranılacağı da, sızan haberler arasında .
Narenciyenin, 30 bin dönümlere inmesinin de, ciddi şekilde irdelenmesi gerekir .
Su , büyük sıkıntı .
Artan fiyatlar karşısında, ortalama tarım suyunun fiyatı. 150 kuruş olmuştur .
Bakım masrafları . Bir yıl içerisinde % iki yüz artmıştır .
Mandora mandarine biçilen fiyat . Üreticiyi , üretimde sürdürülebilir bir üretimi de, engelleyecektir . Mandoraya biçilen fiyat diğer narenciye türleri ile , paralellik arz edeceği düşünülürse . Üretim 30 bin tonların altına da düşecektir .
Artık, dünyada zararına iş yapan kaldı mı? Nasrettin Hocadan başka?