Bulgaristan halkı geçen Pazar son 18 ay içinde dördüncü kez sandık başına gitmişti. Seçimler bazen netlik ve çözüm sağlamıyor, belirsizliği uzatıyor. Bulgaristan’daki seçim de bunu gösterdi galiba. Sonuca bakılırsa, istikrarlı bir hükümet kurma şansı zayıf görünüyor. Seçim nasıl bir koalisyon olabileceğine dair vizyon sunmadı. Kısa ömürlü olsa bile bir hükümet kurulabileceğine dair umutlar şimdilik az… Önde gelen bir Bulgar sosyoloğunun dediği gibi… ‘Matematiksel olarak mümkün koalisyonlar siyasi olarak mümkün değil ve siyasi olarak uygun koalisyonlar matematiksel olarak imkansız‘
* * * *
Pazar günkü seçimin galibi daha önce üç kez başbakan olan Boyko Borisov oldu. Borisov’un lideri olduğu GERB ve SDS'nin ortak listesi yüzde 25,3 oyla kazandı…
Borisov‘un, ‘Değişim Devam Ediyor‘ partisi seçmenlerinin de bir bölümünü kazandığı söyleniyor. Ülke yüksek enerji fiyatları ve hayat pahalılığıyla boğuşurken Borisov’un bir istikrar sunuyor gibi olması ona oy kazandırdığı işaret ediliyor. Ancak GERB aleyhindeki yolsuzluk iddialarının, seçmenlerdeki hüsran, hayal kırıklığının oy kaybettirdiğini unutmamak gerekir.
* * * *
Erken seçimin kesin bir sonuç vermemesinin bir nedeni de, Ukrayna'daki savaş ve Rusya'nın enerji politikasının Bulgaristan siyasetindeki bölünmeyi artırmış olması... Bulgaristan ve Rusya arasındaki güçlü tarihi bağlar, oylarını yüzde 10'a çıkaran Yeniden Doğuş (Vazrajdane) partisine desteğin artmasına yardımcı oldu. Ve Rusya yanlısı yeni bir parti olan Bulgar Yükselişi (BV) yüzde 5'in biraz altında oy aldı. Bu iki partinin Rus yanlısı duruşları, bir zamanlar ülke siyasetinin baskın aracı olan Bulgar Sosyalist Partisi'nin potansiyel destekçilerini partiden uzaklaştırdı.
* * * *
Yeni bir parti olan ‘Değişim Devam Ediyor‘, Kasım 2021 seçimini yolsuzlukla güçlü mücadele dozu ve yeniliğin cazibesiyle kazanmıştı. Parti liderleri Kiril Petkov ve Asen Vasilev, iktidar deneyiminden yoksun bir koalisyon kurmuştu. Bu kez yine yolsuzlukla mücadele, güçlü AB yanlısı konum ve daha yüksek emekli maaşları, daha fazla anaokulu gibi merkez sol konularla seçmeni harekete geçirmeyi amaçladı. Seçmenlerinin en azından bir kısmını tutarak yüzde 20 oy aldı.
* * * *
Haklar ve Özgürlükler Hareketi (HÖH), önceki desteği korudu. Slavi Trifonov adlı pop şarkıcısı liderine odaklanan yeni bir parti ‘Böyle Bir Halk Var' partisi ‘Makedonya tarihimizin ve ruhumuzun önemli bir parçası‘ diyerek Makedonya'nın AB üyeliğini destekleme kararını ulusal ihanet olarak kınadı. Partisine verilen destek de yarıdan fazla azalıp yüzde 4 barajının altında kaldı. ‘Böyle Bir Halk Var‘ çabuk parlayıp sönen birçok yeni partinin akıbetini takip ediyor gibi görünüyor. Slavi Trifonov, Nisan 2021 seçimi öncesi siyaset sahnesine çıkıp üç ay sonra yapılan erken seçimi kazanmış, ancak hükümeti kuramamıştı.
* * * *
Bulgaristan'da istikrarlı bir hükümete duyulan ihtiyaç her zamankinden daha fazla. Ukrayna savaşının ortasındaki jeostratejik belirsizlikler, Avrupa çapında ekonomik gerileme ve dünya çapında bir enerji krizi ile birleştiğinde acil siyasi kararlar gerekiyor. GERB-SDS istikrarlı bir hükümet kuramazsa, ülke enerji krizinin , savaşın ortasında yükselen enflasyonun etkisini daha da şiddetli hissedecek.
* * * *
Eski Başbakan Boyko Borisov, partiye hükümet kurma yetkisi verildiğinde başbakan adayı olmayacağını söylüyor. Borisov, ‘Seçim halkın kimseye tek başına yönetme hakkını vermedi. İnsanlar kavgayı bırakın, çözüm bulun dedi‘ diyerek, Meclise giren diğer partilere elini uzatıyor. Ancak geçen yıl yolsuzluğa karşı kitlesel protestoların ardından görevden alınan muhafazakar liderin ve partisi GERB’in siyasi izolasyonu, bir hükümet kurulması için şimdilik net bir yol göstermiyor. Cumhurbaşkanı Radev, beşinci bir seçime gitmek zorunda kalırsa 6,5 milyonluk ülkedeki siyasi istikrarsızlık aylarca uzayacak…