Son günlerde tanık olduğumuz toplumsal tartışma ekonomik anlamda olumlu sinyaller vermektedir. Şöyle ki, soruna ve sorunda sorumlulukları olanlar üzerine yoğunlaşan tartışma yerine çözüm odaklı bir fikri bilinçlenme oluşmak üzeredir. Herşeyden öte ülkemiz açısından en başta gelen öncelikler ekonominin önündeki yapısal engellerin kaldırılmasıdır. Ülkemizi kuşatan yapısal engellerin çözümüne sendikal platforumun da öncelik vermesi toplumsal konsensusu yakalamak için kaçınılmaz bir fırsattır.
Yapısal problemlerin çözümüne yönelik aşağıdaki hususlara başta sendikalar olmak üzere toplumda itiraz edebilecek olacağını sanmıyorum:
1. Vergilenmemiş alanların tespit edilmesi
2. Mevcut vergilerde yapılabilecek olan gelir artırıcı düzenlemelerin tespit edilmesi ve takvime bağlanması
3. Vergi kayıp kaçağının önlenmesi
4. Kamu giderleri içinde büyük bir orana sahip olan personel giderlerinin bütçe içindeki payının azaltılarak bütçe esnekliğinin artırılması yönünde bir personel politikası uygulanmalıdır. Bu kapsamda, kamuda personel istihdamına sınırlamalar getirilerek kamu personelinin maaşlarının altı ayda bir, gerçekleşen enflasyon oranında artırılmasına yönelik uygulama sürdürülmelidir.
5. Maliye politikalarının etkin bir şekilde izlenebilmesi ve uygulanabilmesi için gerekli olan kamu mali şeffaflığını artırıcı tedbirler ivedilikle alınmalı, kamu borç stoku da dâhil olmak üzere, kamu maliyesi konusundaki istatistiklerin düzenli olarak kamuoyuna duyurulması sağlanmalıdır.
6. Kamu maliyesinde AB normlarına ve uluslararası standartlara uygun olarak hayata geçirilen tahakkuk esaslı muhasebe ve çok yıllı bütçe sistemi, yerel yönetimler ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıca, stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme sistemine geçiş için gerekli hazırlıklar başlatılarak 2011 yılı bütçesinde en az 2 kurumda pilot uygulamaya geçilmelidir.
7. Sayıştay denetimlerinin, mevzuata uyum yanında performansa göre de yapılması yolunda gerekli çalışmalara devam edilmelidir.
8. Kamu mali dengelerinin korunması ve özel sektörün nitelikli işgücü için daha cazip hale getirilmesi amacıyla, emekliler de dahil kamu ücret ve maaşlarında program dönemindeki artışlar, bütçe imkanları çerçevesinde gerçekleşen enflasyon oranını aşmayacak şekilde yapılmalıdır. Kamu personelinin aldığı ek çalışma karşılıkları bütçe ödenekleri düzeyinde kalmalıdır.
9. KİT’ler de dahil olmak üzere, kamuda zorunlu haller dışında istihdam yaratılmadan kamu personel ihtiyacı öncelikli olarak fazla personeli bulunan kamu kurumlarından karşılanmalıdır. Tüm kamuda yeni istihdam edilecek personel sayıları yılı bütçe kanunlarında belirlenerek, yeni personel istihdamı öncesinde Maliye Bakanlığı’ndan izin alınması sağlanmalıdır. Bu tedbirlerin uygulanmasına yönelik olarak gerekli yasal düzenlemeler ivedilikle uygulamaya konulmalıdır.
10. Vergi mükellefi kamu kuruluşlarının vergilerini zamanında ve eksiksiz ödemeleri sağlanmalıdır.
11. Sosyal güvenlik primi tahsilatlarının hızlandırılmasına yönelik gerekli tedbirler alınmalıdır.
12. Kamunun ağırlığı, sektörün evrensel bankacılığın gereklerine uygun, kârlılık ve verimlilik ilkelerine göre çalışmasına engel olmaktadır. Dolayısıyla, bankacılık sektöründeki verimliliğin artırılmasına yönelik olarak, mali sektörün yeniden yapılandırılmasına ve yönetimi kamu eliyle yürütülen bankaların ve iştiraklerinin bankacılığın gereklerine uygun çalıştırılmasına ilişkin tedbirlere yer verilmesi önem arz etmektedir. Özellikle, Kooperatif Merkez Bankası ile Vakıflar Bankası yönetimlerine hükümetin müdahalesini engelleyecek bir mekanizma geliştirilmelidir. Bu çerçevede, Kooperatif Şirketler Yasası’nda değişiklik yapılarak, banka lisansına sahip kooperatiflere kamu tarafından yapılacak yönetici atamalarında, gözetim ve denetim otoritesi olan KKTC Merkez Bankası’nın onayının alınması yönünde bir düzenleme yapılması hayati önem taşımaktadır.
13. Alacakların tahsilatının hızlandırılmasına yönelik olarak, gerekli idari tedbirlerin alınması ve uygulanabilir İcra–İflas Yasası’nın acilen çıkartılması ve Ticaret Mahkemeleri’nin kurulması önem arz etmektedir.
14. KKTC’de enerji maliyetlerinin yüksek olmasının nedenleri arasında KIB-TEK’in yüksek üretim maliyeti, iletim ve dağıtım hatlarındaki kayıplar kadar, KIB-TEK’in alacaklarını tam olarak tahsil edememesi de önemli olmaktadır. Bu durum KIB-TEK’in yeniden yapılandırılmasını zorunlu kılmaktadır. Ancak sorunun bir sektör reformu yaklaşımı boyutunda ele alınması gerekmektedir.
15. KKTC turizminin gelişmesi ve sürdürülebilir olması için; ülkesel plan yapılmalı, master planlar revize edilerek hedefler yeniden belirlenmelidir.
16. Turizm istatistikleri ve gelirlerin hesaplanmasında uygun model geliştirilmeli, tanıtım ve pazarlamada daha aktif ve esnek olabilmek, zaman kayıplarını önlemek ve hedefe ulaşabilmek için turizm örgütü kurulmalıdır.
Yukarıda sıralanan ve herkes tarafından kabul edilebilecek bu önlemleri sizce ben mi sıraladım? Tabii ki hayır. Peki nereden çıktı bu önlemler?
Şaşırmaya hazır olun!..
Bu ifadeler aynen ve hiçbir kelimesi değiştirilmeden Türkiye ile imzalanan “2010-2012 DÖNEMİ EKONOMİK VE MALİ İŞBiRLİĞİ PROTOKOLÜ’nden alınmıştır.
Bu andan sonra yorum sizin!...
