ENOSİS bahane, masada gerçek anlamda, adil bir federal çözüm modeli gelişemedi. Bunun nedeni hep Rum tarafı oldu, hep daha çok talep etti, adil ve dengeli bir ortaklık için zaten çalışmadılar. Fırsat buldukça Rum tarafı, öngördükleri çözümün Kıbrıs Cumhuriyetinin devamı olacağını çekinmeden dile getirdiler.
Bizler çok uyardık bu görüşme şekli doğru gitmiyor diye, Rum tarafının aklında, Türk tarafının beklediği gibi federal çözüm yoktur. Kabul edemediğimiz bazı fırsatları da alıp ceplerine koydular maalesef. Bu karşın Anastasiadis muhalifleri, özellikle merkez sağ partileri, Rum başkanı eleştirmeye devam etti. DİSİ ile ELAM gizli işbirliği yaparak, ENOSİS kavramını meclislerinde oylamayı başardılar. DİSİ’NİN bu tavrı, ulusal davalarında Anastasiadis’in elini güçlendirdi.
Cumhurbaşkanı Akıncı, 23 Şubat Perşembe günü programlanmış toplantıya katılmadı, doğru yaptı Anastasiadis’in keyfine mi kalacaktı? Kapıyı saygısızca sert vurup çıkmanın bir bedeli olmalıydı, öylede oldu. Bunlar aslında görünen nedenlerden birkaçı, esas neden ise Kıbrıs sorununun temelini oluşturan sorunlarda tarafların anlaşamamasıdır.
AKEL milletvekili Çelebis, şöyle demişti. Kıbrıs sorunu üç temel konudan oluşur,
1-Hükümet, 2-güvenlik ve garantiler,3-toprak ve harita, bu üç konuda anlaşılırsa sorun çözülür. Ancak şu ana kadar bu konularda uzlaşı yoktur, bu açıklamayı Cenevre zirvesinden sonra yapmıştı.
Bir zaman kaybı oluştu mu? Benim için hiçbir sürpriz olmadı. Anlaşamadıklarını ben zaten söylüyordum, çünkü iki tarafın anlaşmadan beklentileri çok farklı oldu.
Nazım Hikmet’in şiirinde ki bir dize aynen şudur.
“Ben yanmazsam, sen yanmazsan nasıl çıkar, karanlıklar ortaya”
ENOSİS kararı yangını körükledi ve ortalık aydınlandı. “TÜRK ve RUM tarafları anlaşamıyorlar” Türkçesi bu artık halkları avutmaya gerek yok. Zaten Cumhurbaşkanı Akıncı söylemişti,” Federal çözüm için bizim kuşağın son denemesidir” mesajı olan doğru almalıdır.