Kıbrıs'ta komşuluk ilişkileri bilhassa sosyal konutlarda, eğer ev sahipleri ilk günden itibaren aynı evde oturuyorsa oldukça güçlüdür. Yaşamayan bilmez... O ilişkilerde düşünceler hangi telden çalarsa çalsın samimiyet vardır, sevgi vardır... Aradan geçen uzun yıllar vardır...
KKTC inşaat sektörü adeta her aileye bir ev stratejisi ile görev üstlenmiş vaziyette. Ancak dikey büyüme gerek çevre sorununu gerekse çarpık kentleşmeyi beraberinde getirmiş ve bilhassa turizm kenti Girne 'de bu görsel bozuntu gözlere sokulur hale gelmiştir. Devlet eliyle konut yapımına ihtiyaç kalmamıştır...
Bizler ilk toplu konut diye nitelendirdiğimiz evleri Lefkoşa'da Belediye Evleri, Polis lojmanları ile Samanbahçe evleri diye bildiğimiz yerlerde gördük... Halen bu evler yerlerinde duruyor... Çağlayan bölgesinde Belça, Öğretmenler Bankası yolu üzerindeki Polis Apartmanı ile yeni trafiğe açılan askeri bölge yolu kavşağında, Türk Rum sınırında mevcut polis apartmanında aileler oturmakla beraber binalar, bakımsız ve evler dökülür vaziyettedir... Mimar ve Mühendisler Birliği de ayni konumda görev yaparken bu konularda projeleri var mı sormak gerek... Hemen yandaki evler için ve bilhassa çocukluk dönemimizden bildiğimiz babamın öğrencisi öğretmen Hüseyin Kanat'lıya ait olduğunu veya oturduğunu bildiğimiz ev tamamen bir harabe şeklindedir... Hüseyin Kanatlı ise muhteşem sesi ile var olan Kıbrıs Radyolarının efsane ismi... Evi her gördüğümde terk edilmişliğe şehir içinde sevk edilen bu gibi evlerin akıbeti ile kim uğraşacak diye elimde değil, düşünüyorum. Olsa olsa fare yuvası olmaması açısından Belediyelere de iş düşer diyorum. Bir vesile ile gittiğim şehrin göbeğinde polisin yan sokağındaki kitapçının ara yolundan Samanbahçe evlerinin yeniden yapılan restorasyonu ile göze çarpan çekici nostaljik görüntüsüne de hayran olduğumu belirteyim. KKTC hükümetleri Devlet Sosyal Konutlarını yapmaya başladığı 1980'li yıllarda o zamanın hükmünde belirtilen müracaat tarihine kadar 1750TL yatırım ve toplamda 27500 TL mal olacak evlerden on yıl taksitle belirtilen kıstaslara girenleri ev sahibi yaptı.
Lefkoşa, Girne, Mağusa Sosyal Konut Projesine dahil ilçelerdi. Hangi evin, kimin olacağı belli olmayan ama Girne'nin çok müstesna dağ eteğine yapılan, konutların, sahiplerine kura ile teslim edildiği günleri bizzat yaşadım, yol içinde sıra sıra sandalyelerde oturan kişilerin acaba bize köşe çıkar mı heyecanı ile ilk defa birbirleri ile tanışan, yüzlerce kişinin meraklı bekleyişleri ve sonuçta bu gün için birçok kişinin halen dipdibe oturduğu evlerinde var olan o inanılmaz komşuluk ilişkilerindeki devamlılık ve dayanışma hakikaten kayda değer ilişkiler.
1987 yıllarında sokak başından itibaren iki yana ekilen ağaçların yeşilliği Girne Belediyesinin büyük katkıları ile yapılan parke kaldırımlarda güzelliğini korurken, o yıllarda, aradan yoldan görülen deniz, yüksek binalar nedeniyle artık görülmüyor... Kalkanlı yangın, çağrışımı ile Kıbrıs Türkünün 1974 sonrası yaşadığı en acı olay 1995 Beşparmak Yangınını Sosyal Konutlardan izleyen hatta evleri tahliye ederken öncelikle kitapları toparladığımız üstelik dağ yolundan Lefkoşa'ya taşınılan günleri hatırlayıp yeniden acı acı kahırlandım. Dahası karşı komşum Suna Hanım, yeniden anlattı, Erman'ımızın evden ayrılırken kanarya kuşunu konutlara sirayet etmesi an meselesi olan yangından kaçırışları, Diş hekimi Pertev beyin ev çatısına savrulan yanık kozalakların yatak şiltesini yaktığını, mahallenin evlerde biriken külleri temizleme dayanışması üzerinden geçen tam yirmi iki yıl... Her orman yangını, insan yüreğindeki, dayanılmaz bir sızıdır... O zamanın unutulmaz olan yangını, Kıbrıs’ın kuzeyini bir uçtan bir uca yakıp kavurmuş, bitki örtüsünü 4 günde mahvetmişti. Anlık dikkatsizlikler asırlık 'yeşil sevdanın' yanışı oluyorsa, ne mi yapacağız, ağaçlık bölgelerden geçişimizde, elimiz araçlarımızdan dışarıda değil, vicdanınızda olması gerçeği ile yeşile olan sevdamızın küle dönmemesi için dikkatli davranmalıyız...
