“Erenköy, Kıbrıs Türkü’nün denize sahili olan birkaç sayılı köyünden biri. O nedenle, çakı taşımanın bile hapislik olduğu İngiliz döneminde 4,5 metrelik sandallarla, Anadolu’dan silahı ilk getirenlerin köyü, Erenköy.”


Her yıl 8 Ağustos’ta sabahın ilk saatlerinde otobüslere dolan Erenköy ve çevre köy halkı, Kuzey’de yaşadıkları Yeni Erenköy’den yola çıkar. Bozdağ, Alevkaya, Selçuklu ve Mansuralılar, bir zamanlar kendilerine kucak açan Erenköy’ün havasını yeniden solumak, kendine özgü kekiklerini toplamak için Erenköylülerle birlikte yola koyulurlar. Erenköy Mücahitleri de uğruna kan akıtmaya geldikleri, Güney’de bıraktıkları vatan toprağına yeniden ayak basmak, eski anılarını tazelemek için otobüsler kervanına katılır.

Bin küsur insan ve bir o kadar yürek Erenköy Direnişini, ölümden kurtulup yeniden dirildikleri günü anmak için Erenköy’e gelir.

Erenköy Şehitliği’nde yapılan tören, askerlerin saygı atışı, konuşmaların kırkbeş yıl önce yaşananları ne oranda yansıttığını bilebilmek çok güç. Ancak, Erenköy Mücahidi Hüseyin Laptalı 8 Ağustos 1964 ile ilgili bir şiiri son derece anlamlı:

“Gelirseniz kurtuluruz, gelmezseniz vatan sağolsun!”
O da taktı miğferi başına.Yürüdü cepheye vardı
Savaşacak, savaşacak, savaşacaktı
Onun da vardı tek kurşunu saklı
O öğretmişti bizlere bu aklı
Ben gibi arkadaşlarım gibi
O da beynine sıkacaktı
Kararlıydı asla teslim olmayacaktı
Geldiler kurtulduk


Kadri Fellahoğlu, CTP milletvekili:
38.04
“Buraya çok gelmek istedim ama fırsatını bulamadım. 1974’den sonra ilk kez bu tarafa geçiyorum. Sabah erkenden geldiğimden birçok insanla konuşma fırsatı buldum. Burada yaşananlar tabii ki, tarihimizin gerçekleridir. Bu olayları iyi bilmek, gerçekleri insancıl, barışçı duygularla dinlemek ve değerlendirmek gerekir. Hepimizin bunlardan dersler çıkartmalı. Bugün varmış olduğumuz durumun da kıymetini de çok iyi bilmemiz gerekir, diye düşünüyorum.

40.24 Muhtar Vehibe Özkasırga
Vehibe Özkasırga 8 Ağustos’daki Rum/Yunan saldırısını hiç unutamayanlardan biri.
“Biz çok çektik. Mağaralarda kaldık. Aç, ekmeksiz ve susuz kaldık. Her gece ateş açarlardı. Biz de acaba ne oldu; birinin başına bir şey geldi mi, diye merak eder sabahlara kadar uyuyamazdık. “


Erenköy’e 44 yıl sonra yeniden gelenlerden biri de, İskân eski Bakanı Dr. Mehmet Albayrak. O da, gençlik yıllarını geçirdiği topraklara yeniden dönmenin heyecanını yaşıyor. Kendisi gibi 573 üniversiteli gencin çeşitli vasıtalarla oraya gelmesini hatırlıyor; eski anıları canlandırıyor.

Neleri hatırlıyorsun, diye sorduğumda gözleri buğulanıyor?
Eli silâh tutan ama askerlikten anlamayan gençlerin, kısacası eli silah tutan 800 kişinin tam teçhizatlı 10 bin Yunan askeri karşısında direnmesini hatırladığını söylüyor. Albayrak’ın unutamadığı bir başka anı da üstün Yunan ateşi karşısında dört köy halkının Erenköy’e göç etmesini.

“Neyi hatırlıyorum? 8 Ağustos’taki, o muhteşem günü, tam ümitlerimiz kesildi, öldük derken uçakların gelişini hatırlıyorum. Bunları unutmamız mümkün değil.
Bir de BM Barış gücü askerinin kamplarında gördüğüm, o günlerdeki İngiliz gazetelerinde yer alan haberleri hatırlıyorum.”
Dr. Albayrak’ın o gazete haberini unutamamasının nedeni, Erenköy’de yaşananların tüm dünyanın bilgisinde olması.

“İngiliz gazetesinde Bu bir savaş değil; bu Yunanistan ve Makarios’un üniversite öğrencilerine karşı uyguladığı katliamdır, diye yazıyordu.
Erenköy Mücahitleri ve Erenköy halkı için 8 Ağustos bir doğum günü tarihi. Türk uçakları sayesinde yeniden yaşama kavuştukları gün. Tabii, o gün Türkiye’nin en ünlü şehidi, Yüzbaşı Cengiz Topel’in şimdiki Cengizköy yakınlarında düşürüldüğü ve hastanede yaşamını yitirdiği gün.

8 Ağustos, denize dökülmek istenen Erenköylülerin, ölüme meydan okuduğu gün. Zaten o nedenle, tam 45 yıldır, yeniden hayata dönmek 8 Ağustoslarda bir bayram olarak kutlanıyor.