Su sıkıntısı Kıbrıs’ın hem Kuzey’ini hem de Güney’ini proje arayışlarına sürüklerken Türkiye’den su almayı reddeden Rum hükümetine, Yunanistan’dan su getirme projesi oldukça pahalıya patlayacak gibi
MİSLİ KADIOĞLU
Kıbrıs’ta her geçen gün büyüyen susuzluk problemi çerçevesinde Ada genelinde yürütülen çözüm arayışları devam ederken, Güney Kıbrıs, Yunanistan’dan getirttiği bir tanker suyu günlerdir boşaltamıyor. Kıbrıs Rum yönetimi, KKTC’nin sunduğu Barış Suyu Projesi çerçevesinde, yıllık 25 milyon metreküp su verme teklifini reddedip bin kilometre uzaklıkta bulunan Yunanistan’dan tanker gemilerle su getirme gibi zor bir kararı almasının ardından zaten gerçekleşmesi hayal gibi duran projede sorunlar yaşıyor.
8 MİLYON m3’E 35 MİLYON EURO
Rum hükümeti ile Ocean Tankers Holdings Public Company Ltd. şirketi arasında, Yunanistan’dan Güney Kıbrıs’a tankerlerle su getirilmesine ilişkin 2008’in Nisan ayında bir sözleşme imzalandı. Bu sözleşmeye göre 8 milyon metreküp suyun, Yunan hükümeti tarafından Rum tarafına ücretsiz verilmesi için anlaşıldı. Rum tarafı, sadece, taşımacılık ücreti olarak söz konusu şirkete 35 milyon Euro ödeyecekti.
Getirilecek suyun Limasol Limanı’ndan boru hattıyla “Yermasoya” bölgesindeki su depolarına, buradan da herhangi başka bir işlemden geçmeden doğrudan halka verileceği açıklandı. Zaten Yunan suyunun ilk partisi olan 50 bin metreküp su geldi ama günlerdir, tankerde boşaltılmayı bekliyor.
İHTİYAÇ 16 MİLYON METRE KÜP
Anlaşmaya göre Güney Kıbrıs’a suyun Kasım ayına kadar taşınması hedeflendi. Rum Tarım Bakanı Mihail Polinikis, Rum basınına yaptığı açıklamada, yıl sonuna kadar 16 milyon metreküp suya ihtiyaç bulunduğunu ve Yunanistan’ın vaat ettiği miktarı artırabileceğini de bildirdi. Bunun yanında Kıbrıs’ın Rum kesiminde deniz suyunu arıtma projesiyle de Rum kesiminin su ihtiyacının bir kısmının daha giderilmesine çalışılıyor.
BORULAR DÖŞENEMEDİ
Yunanistan'dan tanker gemilerle taşınacak suyun ilk 50 bin tonluk kısmı Haziran sonunda Güney Kıbrıs'a ulaştı. Söz konusu suyun, şebeke sistemine 3 Temmuz gününden itibaren verilmesi düşünülmüştü. Ancak işler planlandığı gibi gitmedi.
Rum basını, suyun Güney Kıbrıs'a varmış olmasına karşın, Limasol'da gemideki suyu karaya aktaracak boruların henüz döşenememesi snedeniyle gecikmelerin yaşandığını yazdı. Rum basınında çıkan haberlere göre denizde hakim olan koşulların su altı borularının döşenmesine izin vermediği bu yüzden de 'Ocean Tankers' şirketine ait su yüklü geminin Limasol limanında beklemekte olduğu da iddialar arasında.
BOŞALTMA İŞLEMİNDE GECİKME
Deniz tabanına döşenen bir buçuk kilometre uzunluğundaki özel boşaltma sisteminin geminin yanaştığı noktaya 3 buçuk metre kısa kalması Rum kesiminde çok konuşuldu. Rum basını yetkilileri “akılsızlıkla” suçladı ve alaycı ifadelerle yanlış hesap yapıldığını da yazdı.
Yunanistan’dan su getirilmesi operasyonunu yürüten Mihailis Yoannides, deniz altındaki sisteme gerekli miktarda bir boru eklemeye çalıştıklarını açıkladı. Rum yetkili çalışmalardan ötürü boşaltma işleminin gecikeceğini söyledi. Boruların kısa gelmesi nedeniyle tankerde kalan suyun, Rumların 17 barajındaki toplam su miktarına yakın olduğu belirtildi.
SONRAKİ SEFERLER ETKİLENEBİLİR
İlk tankerin boşaltılmasında yaşanan bu gecikmenin daha sonraki seferleri de etkileyeceği ve Yunanistan'dan düzenli su getirilmesine 20 Temmuz'da başlanmasının beklendiği ifade edildi.
Kıbrıs Rum Yönetimi çok daha kolay ve ucuz olmasına rağmen Türkiye'den KKTC'ye getirilecek olan suyun kullanım ortaklığına şiddetle karşı çıkmıştı.
GÜNDE 20 BİN EURO BEKLEME PARASI
Yunanistan’dan getirilmesi planlanan suyun yarattığı sıkıntılar bunlarla da bitmedi. Rum Tarım Bakanı Mihail Polinikis, Ocean Tankers ile Rum Su İşleri Dairesi arasında imzalanan sözleşmenin bazı maddelerine karşı açıklamalar yaptı. 8 milyon metreküpe 35 milyon Euro ödenmesini anlaştıkları belirtilirken sözleşmede, suyun 22 Ağustos’tan sonra sisteme aktarılması halinde günlük 20 Bin Euro ilave para alması, aksi durumda da her gecikme günü için aynı miktarda ceza ödemesi maddesinin bulunduğu açıklandı.
Güney basınında çıkan son haberlere göre ise gemilerden suyu kara tesislerine ve sisteme aktaracak boru hattının tamamlanacağı yönünde bir gelişmenin henüz yaşanmadığı bildiriliyor. Yunanistan’dan su getirmenin, Türkiye’den getirilecek yıllık 25 milyon metreküp su teklifini reddeden Rum yönetimine pahalıya mal olacak gibi görülüyor.