Anayasa’nın 36. Maddesinde güvence altına alınan hak arama özgürlüğü kapsamında herkes, hukuki yollara başvurarak yargı önünde davacı yahut davalı olarak çeşitli iddia ve savunmalarda bulunabilir. Aynı şekilde Anayasa’nın 74. Maddesindeki dilekçe hakkı ile herkes yetkili mercilere başvurarak haklarını arama yoluna başvurabilirler.
Şikayet etme de bir hak olduğu kadar aynı zamanda sorumluluk da içermektedir. Yapılan şikayetlerin korunan hukuki değere uygun olarak kullanılması gerekmektedir. Başkasının zarara uğraması için kullanılan şikayet hakkı iyi niyet kurallarına ve dolayısı ile hukuka aykırı olacaktır.
Günümüzde, yargı yolunda pek çok hukuki sorun ortaya çıkabilmektedir. Her insanın şikayet edilebildiği gibi hakimler savcılar da bazı zamanlar kişi ve kurumlara verdikleri zararlardan ötürü şikayet edilebilmektedirler. Zarar gören yahut zarar görme tehlikesi altında olan kimseler bir dilekçe vasıtası ile yetkili mercilere yazarak şikayet haklarını kullanabilirler. Yapılacak olan şikayet bir dilekçe ile;
1) Hakimler Savcılar Kurulu’na gönderilebilir ,
2) Cimer’e başvuru yapılabilir ,
3) iletişim@hsk.gov.tr adresine elektronik posta gönderilerek yapılabilir.
Hakim ve savcılar hakkında yapılacak ihbar ve şikayetlerin işleme konulabilmesi için belirli şartlar aranmaktadır. Bu şartlar 2801 sayılı Kanun’un 97. Maddesinde düzenlenen şekil ve esas bakımdan unsurlardır. Bu maddedeki şekil ve esasa ilişkin unsular bulunduğunda dilekçe işleme konabilecektir. Aksi halde dilekçe işleme konulmayacaktır.
Kanunun “İhbar ve şikayetler” kenar başlıklı 97. maddesindeki düzenleme uyarınca hakim ve savcılar hakkında;
“a)Belli bir konuyu içermeyen veya somut delile dayanmayan,
b) Başvuru sahibinin adı, soyadı, imzası ile iş veya yerleşim yeri adresi ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunmayan,
c) Daha önceden şikâyet konusu yapılıp sonuçlanan hususlarda yeni delil içermeyen,
d) Kanun yollarına başvuru sebebi olarak ileri sürülebilecek veya hakimlerin yargı yetkisi ve takdiri kapsamında kalan hususlara ilişkin bulunan,
e) Akıl hastalığı sebebiyle vesayet altına alınanlar ile henüz vesayet altına alınmamış olmakla birlikte bu hastalığa duçar oldukları sağlık kurulu raporu ile belirlenenlerce verilmiş olan, ihbar ve şikâyetler işleme konulmaz.”
Ancak başvuru sahibinin adı, soyadı, imzası ile iş veya yerleşim yeri adresi ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunmayan ihbar ve şikâyetler somut delillere dayanıyorsa, konu hakkında gereken araştırma ve incelemede bulunulur.
Özetle hakim veya savcı hakkında yapılacak şikayet dilekçesinde , belirli bir konu olmalı, somut delile dayanmalı, başvuru sahibinin adı, soyadı , imzası, iş veya yerleşim yeri adresi ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ise TC kimlik numarasının bulunması, daha önce şikayete konu edilmemiş veya yeni delil içeriyor olması, hakim/savcının yargı yetkisi ve takdiri kapsamında kalmayan hususlara ilişkin olması gerekmektedir. Şikayeti yapan kişinin akıl sağlığı yerinde olması da önemli bir ayrıntıdır.
Yapılan şikayet eğer elde ciddi ve inandırıcı bir delil olmadan yapılmışsa, sırf tahmine dayanarak yapılmışsa, benzetmeye dayalı olarak yapılmışsa, vasat düzeyde bir kimsenin bile yeterliliğini tartışabileceği kanıtların yeterli sayılarak yapılmışsa böyle bir durumda şikayette bulunan kimsenin hukuki sorumluluğu doğabilecektir. Bu nedenle şikayette bulunmadan önce ciddi ve inandırıcı bir deliliniz olmasına ve hakim/savcıların lekelenmeme hakkına dikkat etmek gerekmektedir.
Kaynakça
1) https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1321591
2) https://www.hsk.gov.tr/iletisim
