Lucky Cat Efsanesi’ni biliyor musunuz? Kendimi bildim bileli kedileri, kedi figürünü hep sevmişimdir. Fakat, Lucky Cat, bende efsane olmuş durumda. İlk kez 2019 senesinde Londra’da bir tanıdığımın evinde görmüştüm. Sonrasında, geçtiğimiz sene Yunanistan'a bağlı, Ege Denizi'nde, Türkiye kıyılarına yakın, tarihi ve doğal güzellikleriyle ünlü olan ada olan, özellikle de Pisagor'un doğum yeri olarak bilinen Samos (Sisam)’ta küçük, hediyelik eşya satan bir tasarım dükkanında o güne kadar gördüğüm en büyük, en sarı, en güzel şans kedisi satılıyordu. Sadece bir adet vardı. Ne olduysa, gördüğüm an almamıştım. Şehir gezisi yaptıktan sonra geri döndüğümdeyse, dükkan kapanmıştı. Geçen sene yazda abimler iki adet getirdiler. Evimin en güzel köşelerini süslüyor. Kış ayındaysa, Çin’den minnacık bir adet daha geldi. Şimdiyse, nerede bulsam; değişik değişik alıyorum. Evim, Lucky Cat evi olmaya aday. Bu kediler, çok şanslı, çok şirin, çok çılgınlar. Kendimi her zaman şanslı hissettim. Şans kedilerimle bu şans, daha da artmış ve çevreme de şans dağıtır duruma geldim.
Maneki -Neko
Maneki -neko (招き猫, lit. ' çağıran kedi ' ), sahibine iyi şans getirdiğine inanılan yaygın bir Japon heykelciğidir. Modern zamanlarda genellikle seramik veya plastikten yapılırlar. Heykelcik, geleneksel olarak bir alaca Japon Bobtail olan ve pençesi çağırır bir şekilde kaldırılmış bir kediyi tasvir eder. Heykelcikler genellikle, dükkanlarda, restoranlarda, pachinko salonlarında, kuru temizlemecilerde, çamaşırhanelerde, barlarda, kumarhanelerde, otellerde, gece kulüplerinde ve diğer işletmelerde, genellikle girişin yakınında ve ayrıca evlerde sergilenir. Bazı maneki-nekolar, yavaşça ileri geri hareket eden mekanik bir pençeyle donatılmıştır.
Maneki-neko, farklı renk ve stillerde gelir ve ayrıntı düzeyleri değişiklik gösterir. Yaygın renkler beyaz, siyah, kırmızı ve altındır. Heykellerin yanı sıra, maneki-neko anahtarlıklar , kumbaralar , oda spreyleri , saksılar ve çok sayıda başka medya ve ürün formunda da bulunabilir. Maneki-neko'lara bazen sadece 'şanslı kediler' veya 'çağıran kediler' denir. Maneki-nekolar geleneksel olarak oturmuş, bir koban parası tutarken ve bir pençesi işaret eder gibi kalkık halde tasvir edilir . Bazı Batılılar ( İtalyanlar , İspanyollar ve Yunanlılar dikkate değer istisnalardır) için maneki-neko'nun işaret etmekten ziyade el salladığı düşünülebilir. Bu, bazı Batılılar ve Japonlar tarafından tanınan jest ve beden dili farkından kaynaklanır. Japon işaret etme hareketi, elin yukarı kaldırılması, avuç içi aşağı bakacak şekilde ve parmakların tekrar tekrar aşağı ve arkaya katlanmasıyla yapılır, böylece kedinin görünümü elde edilir. Bazı Batı pazarları için özel olarak üretilen bazı maneki-nekolarda, kedinin pençesi çoğu Batılıya daha tanıdık gelen bir işaret etme hareketiyle yukarı bakacak şekilde olacaktır.
Maneki-neko, sağ veya sol pençesi (ve bazen ikisi birden) kalkık halde bulunabilir. Sağ ve sol pençenin önemi zamana ve yere göre değişir. Sol pençesi kalkık bir heykel daha fazla müşteri çekmek, sağ pençesi kalkık olan ise daha fazla para kazanmak içindir. Bu nedenle sol pençesi olanın iş, sağ pençesi olanın ise ev için olduğu söylenir.
Pil ve güneş enerjisiyle çalışan maneki-neko'lar, modern bir uygulamadır. Bu kaynaklar, bir bobinden geçen akımı düzenleyen ve ardından elektromanyetik alanıyla sallanan kolun ucuna monte edilmiş bir mıknatısı 'iterek' çalıştıran basit bir devreye güç sağlar.
Maneki-neko'nun antika örnekleri oyma ahşap, taş ve metalden, el yapımı porselenden veya dökme demirden yapılmış olabilir.
Maneki-neko'lar ,başlangıçta beyazdı; ancak yıllar içinde Feng Shui'nin birleşimiyle farklı renk çeşitleri ortaya çıktı. Orijinal beyaz renk iyi şans ve genel olarak iyi talih anlamına gelirken siyah kötülükten korunmak; kırmızı sağlık; sarı veya altın zenginlik; pembe romantizm anlamına gelir.
Bu Şans Kediciğinin Tarihi
'Joruri-machi Hanka no zu', Utagawa Hiroshige , 1852Marushime-neko , Edo döneminin Kaei ve Ansei dönemlerine ait Imado seramiklerinden yapılmış bir maneki -neko çeşididir .
Maneki-neko'nun Tokyo'dan (daha sonra Edo olarak adlandırıldı ) veya bazen Kyoto'dan kaynaklandığına inanılıyor . Maneki-neko'nun heykelcik olarak Edo döneminde ( 1603-1868) Asakusa'da satılan İmado eşyasından kaynaklandığı yaygın bir teoridir . Azuchi-Momoyama döneminin (1573-1592) Tenshō döneminde (1573-1592), Asakusa'daki İmado'da çömlek yapımına uygun kil keşfedildi ve yerel halk, İmado eşyası yapmaya başladı. Edo döneminde, Mikawa Eyaletinden çömlekçiler Asakusa'daki İmado'ya taşındılar ve İmado eşyalarını daha da geliştirdiler ve Genroku döneminde (1688-1704), maneki-neko'ya yol açtığı düşünülen İmado bebekleri yapıldı . Maneki-neko'nun figürin olarak bilinen en eski kaydı , geç Edo döneminde Imado eşyasından yapılmış bir maneki-neko çeşidi olan marushime-neko'dur .
Maneki-neko'nun en eski kayıtlarından biri, 1852 tarihli Bukō nenpyō'nun ( Edo kronolojisi) girişinde yer almaktadır. Utagawa Hiroshige'nin 1852'de boyanmış ukiyo-e 'Joruri-machi Hanka no zu' adlı eseri, maneki -neko'nun bir çeşidi olan marushime-neko'nun Tokyo'daki Sensō-ji Tapınağı'nda satıldığını tasvir etmektedir . 1876'da, Meiji döneminde, bir gazete makalesinde bahsedildi ve bu dönemde kimono giymiş maneki-neko'nun Osaka'daki bir tapınakta dağıtıldığına dair kanıtlar bulunmaktadır. Maneki-neko için 1902 tarihli bir reklam, yüzyılın başında popüler olduklarını göstermektedir.
Japonya folklorunda maneki-neko'nun kökenine ilişkin çeşitli hikayeler vardır. Folklorda görülen Gōtoku-ji , Jishōin Tapınağı [ ja ] ve Imado Tapınağı [ ja ] gibi çeşitli Budist tapınakları ve Şinto mabetlerinin maneki-neko'nun doğum yeri olduğu iddia edilmektedir .
Şans Kedilerinin İnanış Öyküleri
En ünlü folklor, Edo döneminin Kan'ei döneminde (1622–1624) Ii Naotaka ile ilgilidir . Şahin avcılığından dönüş yolunda, Naotaka'nın partisi tapınak kapısındaki bir kedi tarafından çağrıldıktan sonra dinlenmek için Gōtoku-ji Tapınağı'nda durdu. Kısa süre sonra şiddetli bir fırtına çıktı ve kedinin iyi talihine hayran kaldılar ve tapınak rahibine misafirperverliği için teşekkür ettiler. Sonuç olarak, Gōtoku-ji, Ii klanının aile tapınağı oldu ve tapınak onların himayesinde gelişti. Tapınağa refah getiren kedinin onuruna, sonraki nesillerde maneki-neko yaratıldı.
İkinci folklor, daha sonra Edo Kalesi'ni inşa eden ilk kişi olan Muromachi, döneminin (1336–1573) bir savaş ağası olan Ōta Dōkan ile ilgilidir. Toshima klanına karşı yapılan Ekodahara ve Numabukuro [ ja ] Savaşları sırasında Dōkan sayıca azdı ve yolunu kaybetti. O sırada bir kedi belirdi ve onu Jishōin Tapınağı'na [ ja ] girmeye çağırdı ve burada daha sonra gelgiti çevirip savaşı kazanabildi. Dōkan kediye o kadar minnettardı ki tapınağa kedinin bir heykelini bağışladı ve maneki-neko sonraki nesillerde yaratıldı.
Üçüncü folklor, Imado Tapınağı [ ja ] yakınlarında yaşayan yaşlı bir kadınla ilgilidir . Kedisini yoksulluktan terk etmiştir. Bir gün, kedi rüyasında ona gelmiş ve ona kediden bir süs yaparsa iyi şans getireceğini söylemiştir. Yaşlı kadın, yerel bir spesiyalite olan Imado malzemesinden bir kedi süsü yapmış ve bunu Asakusa Tapınağı'nda satmıştır . Süs burada çok popüler olmuş ve onu zengin etmiştir. Böylece maneki-neko yaratılmıştır.
Dördüncü folklor, Edo döneminin Genroku döneminde Yoshiwara'da Usugumo adlı bir oiran ( fahişe ) ile ilgilidir . Usugumo, Miuraya'da çalışan ve her zaman yanında bir kedi taşıyan bir oirandı. İnsanlar Usugumo'nun şeytani bir kedi tarafından büyülenmiş bir kadın olduğu söylentisini yaydılar ve Miuraya'nın sahibi söylentiye inanarak kedinin kafasını kesip öldürdü. Kedinin kopan kafası tuvalette gizlenen dev bir yılanı ısırdı ve Usugumo'nun hayatını kurtardı. Kedinin ölümü yüzünden yas tutan düzenli bir müşteri, Asakusa'da taklit edilip satılan kedi şeklinde bir tahta oyma verdi ve maneki-neko ortaya çıktı .
Bir halk masalına göre, yoksul bir dükkanın (ya da han, meyhane, tapınak) işletmecisi, kendisine yetecek kadar parası olmasına rağmen aç bir sokak kedisini evine alır. Minnettarlık göstergesi olarak kedi dükkanın önünde oturup müşterileri çağırır. Böylece, hayırsever sahibine ödül olarak refah getirir. O zamandan beri, 'çağrı yapan kedi' küçük işletme sahipleri için iyi şansın simgesi olmuştur.
Kaynak:
https://en.wikipedia.org