Bugün Cumhuriyet Meclisinde 2020 ‘nin bütçe yasa tasarısı. Görüşülmeye başlayacak.
On Bakanlık ve Başbakanlık ve bağlı daire ve kurumlara, bütçeden ayrılan paylar. Bugün görüşülmeye başlıyor.
Genellikle, Devlet bütçelerinde okkalı pay ayrılan Bakanlık ve bağlı kurumlarda. Başta gelen Sağlık Bakanlığı ile Eğitim, Tarım ve diğer Bakanlıklardır.
Bu yılki bütçe yasa tasarısında, Bakanlıklara verilecek pay. Beklenenin çok altında. Bu da gösteriyor ki, Devletin maliyesinin kumkumasına (kumbara ). Bakanlıklara istenilen oranda pay verebilecek kadar nakidin atılmaması veya gelmemesidir.
Daha açıkçası diyecek olursak. 2020 bütçesinde beklenti yufka geçeceğe benziyor.
Bunun da göstergesi, ülkedeki ekonominin ve onu destekleyen ticaret çarkının. Beklenilen düzeyde kumkumaya para akışını sağlayamamasından kaynaklanabilir.
Daha açıkçası.
Mali işlerin tıkırında gitmemesi.
Kumkumaya para akışı, beklenenin altında olursa . Bakanlıkların da kumkumadan beklentileri istedikleri düzeyde olmaz.
O düzeyin altında olur.
Ülkede, kumkumayı dolduracak olan vergi gelirleridir.
Daha açıkçası, vatandaşın ve tüzel kişilerin, devlete ödeyecekleri vergilerdir.
Ülkemizde, bu tam manası ile sağlanabiliyor mu ?
Yani vergiler, her yıl bir tamam vergi mükellefiyetlerinden alınıyor mu ?
Buna evet demek mümkün mü ?
Kayıt dışılığı, ortalama %50’lerde olan bir ülkede. Maliyenin kumkumasının dolmasını beklemek mümkün mü ?
Haliyle, bütçeden Bakanlıklara istenilen pay verilememektedir.
Bu kayıt dışılığa en büyük katkıyı sağlayan da, ülkedeki motorlu araçların seyrüseferlerinin çıkarılmamasıdır.
Mevcut Ulaştırma Bakanı Sn. Atakan. Geçen yılın Nisan ayında yaptığı açıklamada. 41 bini aşkın aracın seyrüseferi olmadığını söyledi.
Bu, geçen senenin Nisanında verilen bilgi.
Allah bilir bu rakam şimdi, kaça yükseldi.
41 bin araç sahibi, Seyrüsefer çıkarmadan memlekette, araçları ile fink atıyor. Devleti yönetenler ne yapıyor ?
Bu küçücük coğrafyada, bunun önüne geçilmesi o kadar mı zor ?
Tabii şimdi.
Ben de dahil, aracına seyrüsefer çıkaran araç sahiplerine. Seyrüsefer çıkarmayanların bakış açısı ne olur ?
Çıkaranlara ne gözle bakılır ?
Öyle anlaşılıyor ki 2020 yılı bütçesi, dar bir bütçe olacak.
Dar bütçeli idareler, dar bütçelerinin gereği olarak. Çok ciddi radikal tasarruf tedbirleri almaya giderler.
Bizde, böyle bir şey de yok.
Örtülü ödenekler.
Partilere katkılar, gırla.
Devlete bağlı resmi hizmet araçlarında ise, ne bir düzen. Ne bir kontrol var.
Binen, binene. İnen, inene.
Belediyelerimizin, hemen hemen tümü, borç batağında.
Sigortalara, yüz milyonlarca borç.
Elektrik kurumuna hakeza. Ona da yüz milyonlarca borç var.
Borç batağındaki, tümüne yakın Belediye Başkanları, bundan rahatsızlık duymuyor.
Siyasi rant uğruna, faaliyetlere devam ediyor.
Vur patlasın, çal oynasın.
En çok radikal tasarruf tedbirlerine, Belediyeler ihtiyaç duyacakken. Buna hiç gerek duyulmuyor.
Gelecek seçimlerin, hesabı kitabı yapılıyor.
Bugün görüşülmeye başlanacak olan bütçeden, sağlığa beklenenin çok altında bir pay veriliyor.
Sağlık bir bütündür.
Hangi birimden ve bölümden imtina edilebilir.
Hangi sağlık hizmetine öncelik verebilir. Bir diğerini daha sonraya bırakabilirsiniz ?
Bunu tıp tarihi yazmamıştır.
Her halde yazma şansı, bize nasip olacaktır.