Esra TÜRKEL

Ada Tv’de Ümit Bahşi’nin hazırlayıp sunduğu Söz Sizde programına katılan CTP Lefkoşa Milletvekili Kadri Fellahoğlu, TDP Lefkoşa ilçe Başkanı Cemal Özyiğit ve UBP Güzelyurt Milletvekili Türkay Tokel cezaevindeki sıkıntı ve problemleri ele aldı. Muhalefet milletvekillerinden Kadri Fellahoğlu, “iktidar dönemimizde cezaevine çok fazla değişiklikler yapıldı, şu anki iktidar taş üstüne taş koymadı” derken, Tokel, her dönemin koşullarına göre ihtiyaçların değiştiğini ve önceki hükümetin cezaevine yaptıklarını yeniledikleri söyledi. Siyasetçiler mazbatadan ceza evine girilmemesi ve yeni cezaevi konusunda ise ortak fikir beyan etti. Programdan öne çıkan başlıklar şu şekilde oldu:

FELLAHOĞLU: YENİ BİR CEZA EVİ ŞART: Cezaevi konusunu değerlendirirken ilk aklıma gelen yeni bir cezaevi mutlaka yapılması gerektiğidir. Cezaeviyle ilgili yasal düzenlemeler yapılması gerektiğidir. Cezaevinde sorunlar var. 18 kişilik 40 kişilik koğuşlar var. Böylesi ortam çok sıkıntıları beraberinde getirebilir. Yeni cezaevi yasası, kampus şeklinde cezaevinin, açık, kapalı, kadın, çocuk mahkumların ayrıştığı ceza evleri Türkiye’deki F tipi cezaevleri gibi olmalı. Bu yapı bütünsellik içinde ele alınması gerekir. Fiziki, teknik altyapılarla birlikte. CTP 5 yıldan az bir süre hükümette kaldı ve göreve geldiğinde İçişleri Bakanlığını ele aldığında cezaevinin durumunu çok az insan bilmektedir. Bunu da paylaşma ihtiyacı duymaktayım.

CTP DÖNEMİNDE CEZAEVİNDE ÇOK DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI: Bir defa sorun en başta mevcut kapasite kesinlikle yetersiz, mutfak hijyen dışında ve yetersiz, kazan ve kaloriferlerin çalışmıyor. Çatı bile devamlı su akıtıyordu, gözetleme konusunda herhangi bir kamera sistemi yoktu. Bu gün gördüğünüz 350 m duvarlar yoktu, tellerle çevriliydi. Böyle bir cezaevi yapısı vardı ve kısa sürede birçok iş yapıldı. 2005 yılından itibaren 100 tonluk yeni su deposu yapıldı. 28 kişilik iki koğuş, paratoner sistemi, elektrik sistemi ve elektronik sistem, su ve ısı izolasyonu, duvar çevrildi iki gözetleme kulesi, mutfak için soğutucu oda. 18 tonluk su tankeriyle su ihtiyacı karşılanır oldu. Bu yapılanların üzerine hiçbir şey yapılmamıştır. Yeni bir kampus çatsı altında çağdaş binaya ihtiyaç vardır.
VATANDAŞ HÜKÜMETTEN SOMUT ADIMLAR BEKLİYOR: En güncel ve önemli konu mazbatalar. Çok büyük ve önemli bir sorun. Bu sorunun buzdağındaki kısmını görüyoruz. Burada kanayan bir yara ve büyüyen bir sorun vardır. Buzdağının görünen kısmıdır bunlar esas sorun su altında. 48 kişi iki ayda toplam 200’e yakındır. Hükümetin ülkeyi ekonomik olarak kötü yönettiğinin de göstergesidir. Eğer birçok değerli insanımız faizler durdurulacak mı bir af gelecek mi somut adımlar bekliyor insanlar. Oturup bu sorunu analiz edip Merkez bankası ticaret odası esnaf odasıyla oturup karar alacaktı. Bu sorunu çözüme yönelik adımı biz de destekleyeceğiz. CTP döneminde ekonomi çok daha iyiydi.

MAZBATADAN HAPSE GİRME KALDIRILMALI: Mazbatalarla ilgili konuyu hükümet ivedilikle ele lamalı ve mazbatalardan hapse girme olayını ortadan kaldırmalı. Toplumsal çöküş yaşanmaktadır. Bütün kesimler sıkıntı içinde hükümet kendine göre tedbirler almakta ama başarılı olamamakta. Geride bıraktığı izler, performans bize bunu göstermektedir. Toplumsal çöküşün temelini oluşturan hükümettir. 10 yılda emekli eden düzenlemeleri kendileri yaptılar. Tek başına hükümete geldiler, siyasi ahlaka uymayan transfer de yaptılar. Bu hükümetin bu topluma verebileceği hiçbir şey yoktur.

ÖZYİĞİT: İNSANLIK DIŞI ORTAMLARDA CEZA VEREMEYİZ: Suç işlemiş olanlar ister tutuklu hükümlü olsun ceza evine konulmakta. Tutuklular için tutuk evi oluşturulur. Cezaevlerine suç işleniş olanlar neden cezaevine konuyor, toplumsal yaşantıdan uzak tutulmalı bir takım dersler çıkartıp bir daha o suçu işlememe yeniden topluma kazandırmak için bir takım düzenlemeler yapılması lazım. Bu açıdan cezaevine bakarsak bizim cezaevi buna imkan vermiyor. Cinayet suçu işlemişler dışında belirli yerlerde toplumsal yaşantıya dönüş için çalışmalara katılabilmekte. Toplumdan tecrit edilme değil, kendi mesleklerini idam ettirebilme olanaklarıyla da karşılaşmalılar. İnsanlık dışı yaşam koşullarının sürdüğü yerlere kapatarak ceza veremeyiz. İçinde bulunduğu 300’e yakın tutuklu nedeniyle cezaevi yetersizdir. Tuvalet sorunu hat safhada. İnsanlık dışı koşullar var. Tutuklu ve hükümlü aynı yerde. Uyuşturucuyu satan da alan da aynı yerde. Çocukları istismara açık yerler var. Büyüklerin tahakkümü altına giderler. Ağalık sistemi bizim hapishanelerde olmamalı. Polis başa çıkamayıp çevik kuvvet müdahale ediyorsa problemler vardır.

CEZAEVİ KONUSUNDA SÜRATLE ADIM ATILMASI GEREK: Bu ülkede ortada gelinen noktada işlenen suçlar nedeniyle hapse düşmüş tutuklanmış insanlarımız ve bunun nedenleri var. Nedenleri tartışmadan sonuçları tartışıyoruz. Bunlar neden oldu, Kıbrıs sorunu çözümlenmedi hala bu ülkede. Bunun yanı sıra gelinen noktada hatalar var. Kimlikle giriş serbest, item yasası hepsi kaos karmaşa yarattı. 2007 döneminde ekonomi ciddi bir refah vardı doğrudur. 2008’de ekonomik sıkıntı oldu ORAMS davası nedeniyle konut ve galeri sektörü durdu. Yurtdışına yapılan satışlar durdu. Cezaevi konusunda süratle adım atılması özellikle çocuk suçluların hatta bize göre ıslah okullarında ıslah edilip topluma kazandırılması lazım.

TOKEL: ÖNCEKİ HÜKÜMETLERİN YAPTIKLARINI YENİLİYORUZ: Sabah cezaevini ziyarete gittim ve 3-4 sat giriş kapısından mahkumların bulunduğu oda bina, tuvalet, kantin hepsini gezdim. Muhalefet taş üstüne taş konmadı bizim dönemimizden beri diyor ama açılışı olarak olan eğitim merkezleri, sinema salonu her şeyi tamam ve önümüzdeki günlerde bu yeni yerleri açacağız. Taş taş üstüne kondu, koyacağız da. Yeni bir ceza evine ihtiyaç kesin. Her şey elden geçiriliyor. 5 sene önce tamamlanan eksik bulunan geliştirilen, ilaveler inşa edilen cezaevi ama her sene ihtiyaçlar artıyor. 10 sene önce 200 mahkum düşüyordu, bu gün 400-450’leri bulur.

BİZDEN ÖNCEKİ EKSİKLİKLERİ TAMAMLAMAYA DEVAM EDİYORUZ, YENİ CEZA EVİ DE YOLDA: Benim gözlemlediğim bu cezaevi içinde fiziki yönden çok büyük sıkıntıları yok. Tuvaletler temiz, olmayanlar da hemen boyanıyor, fayanslanıyor. Depo su elektrik 5 sene inşa edilenler sökülüyor yenileri yapılıyor çünkü ihtiyaçlar değişiyor. Atölyeleri gezdim, 5 sene önce alınan cihazlar vardı bu gün yenilerini almak zorundasınız. Dülger, torna, elektrik, elektronik atölyeler var. Her iktidarın sorumlulukları var ve her iktidar o günün koşullarına göre ihtiyaçları karşılamak zorundadır. Bizden önce bırakılan yerden eksik ve ihtiyaçları tamamlamaya devam ediyoruz. Binaya kesin ihtiyacımız var. ihale konusunda burada açılmasını ısrar ettik. Şu anda yeni cezaevinin projesi hazır, anavatan Türkiye ile hükümetin arasındaki ihale Ankara’da mı Kıbrıs’ta mı açılsın kararının verilmesi lazım. Ama kesin inşa edilecek.

ÇOCUKLARI SUÇTAN UZAKLAŞTIRMAK İÇİN BAKANLIK OLARAK ÇALIŞMALAR YAPIYORUZ: Çocuk suçu ne zaman işler, aile sahip çıkmaz, ekonomik yönden zayıfsa bu çocuklar dağılır hırsızlık yapar, evden kaçar kötü alışkanlıklara düşer. Bütün bunların önlenmesi için sosyal hizmetlerde görev yapan insanlarımız gece gündüz evden kaça çocukların peşindeydik. Aman hata, yanlış yapmasın cezaevine düşecek suç işlemesin. Aileden öğrenmeye çalışıyorduk neden sokakta diye. Ekonomik yönden çocuklar sokağa düşmüşse sosyal ve ekonomik yönden destek vermeye çalışıyorduk, maaş bağlıyorduk.

MAZBATADAN HAPSE DÜŞENLER!

Tokel şöyle devam etti, “5 Aralık’ta bu af yasası eğer çok ciddi bir sıkıntı yaşanmazsa geçecek. Öğrencilerin durumu bizim çıkaracağımız af yasası öğrencilerin içine düştüğü durumla ilgili değil. Çalışma süresini geçirenlere kayıt dışına çıkmış çalışanlarla ilgili. Cezaevine düşen insanların düşmemesi için ne yapabiliriz. Mazbatadan dolayı düşen insanlar var. Bu konuda kamuoyunda tartışılan Mazbatadan cezaevine hızla düşmeye başlayan insanların ciddi sosyal ve ekonomik sorun yaşadıklarını ve bu kanayan yaranın durması için hükümet elinden geleni yapacaktır ve laf ola değil, bu yasayla ilgili bütün taraflar davet edildi görüşleri alındı. Genel kurula geleceğini arkadaşlarımız görecekler.”