Kıbrıs Cumhuriyeti Enerji, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Kıbrıs ve Avrupa Birliği genelinde yaz saati uygulaması, 27 Ekim 2019’da saat 04.00’de sona erecek haberlerini okuduk. KKTC’de saatler konusunda geçen yılki kararda yaz saati Ekim’de sona erecek dendi ama günü hususunda şimdilerde bir karar üretildi mi? Henüz açıklanmadı veya açıklanmak üzeredir. Yıllardır saatlerin değişmesi konusundaki gözlemler, açıklamalar yorumlar yapılmaktadır. Geçmiş yıllarda da bu konuda yazdıklarımız vardır. Yaz veya kış, erken kalkmak, geç kalkmak, karanlık, aydınlık, faydaları, zararları, etkileri tepkileri, her yıl belirli zamanlarda ağızlarda laf olup dışarıya açıklama ile aktarılırken kiminin dalga geçer ifadeleri, kiminin mizahi anlatımı ile kulaklarda yer eden oluyor.Yıllar geçsede her saat değişikliğinde hepimizin söylediği,'Halbuki şimdi eski saate göre saat 12 Yemek saatimiz geldi, uyku saatimiz gibi örneklerle bu gibi konuşmaların her saat başı veya herhangi bir saatte tekrarlandığıdır. Günümüz şartlarında her an her yerde elektronik ışığa maruz kalıyoruz. Meğer elektronik ışık vücut saatinizin düzenini bozuyormuş, karanlığın ise yatma vaktinin geldiğini haber veren en doğal ipucu olduğu vücut saatini etkilediği biliniyor, lambadan, televizyondan ya da telefonunuzdan gelen yapay ışıklar beyninizi uyanık kalma zamanı olduğuna inandırabilir ve sizi tetikte tutabilirliği de vücut saatinizin ayarını gevşetiyormuş. Uyku tıbbı konusunda uzmanlaşmış profesörlere göre, “teknoloji bizi doğal 24 saatlik düzenimizden koparmış ve geç saatlerde uyumaya alışmamıza neden olmuştur” deniyorsa alınacak önlemi bizim saptamamız gerektiği de araştırma sonuçlarında yer alıyor. Ne diyor araştırmacılar yatak odanızdan teknoloji faktörünü çıkartmak gerekiyor, bu bir çözümdür, fakat teknolojiye aşırı bağlıyız, bazı insanlar için bunu söylemek yapmaktan çok daha kolay. İnanın ki herkesin yatak odasında olan en az iki akıllı telefon vardır. Eğer teknolojiye bağlanma ihtimaliniz tamamen ortadan kalkarsa vücudunuz doğal ritmine kolayca geri dönecektir hususu önemakıdır. Araştırma sonuçları, doğal aydınlık ve karanlık dönüşümünün, erken yatan ve geç yatan insanlar arasındaki temel farklılıkları ortadan kaldırmaya yarayan sinyaller yolladığını açıklamaktadır bu araştırmalara göre uçak yolculuğu yapmadan da jet lag yaşayabildiğiniz önemle vurgulanmaktadır. Aslına bakılırsa hafta sonu normal saatinizden geç yatıp, geç kalktığınızda kendinizi halsiz hissedersiniz ve Pazartesi günü normal düzeninize dönmekte zorlanırsınız. İşte Bu duruma dahi 'sosyal jet lag' adı verilebiliyor diyorlar.Hani çoğumuzum korktuğu güne Pazartesi sendromu diyorlar ya bu olsa gerek!Sosyal jet lag'dan kaçınmak için hafta sonları da, normal uyku düzeninize mümkün olan en yakın saatlerde uyuyup uyanmaya çalışmalı saatlere dikkat etmelmesi tavsiye edilendir. Beyniniz vücut saati uygulamasındaki esas saatiniz olmalıdır.Dahası var, en sevdiğiniz meyve ve sebzeler hasat edildikten sonra hemen ölmüş sayılmaz. 2013'te yapılan bir çalışmaya göre, sebze ve meyvelerde de manav raflarında oturdukları sürece çalışmaya devam eden iç saatleri var olduğu ortaya çıkmıştır.Dahası meyve ve sebzelerin bulundukları ortama günler boyunca uyum sağladığı ve ışık kullanılarak günün belirli saatlerinde daha fazla kanserle savaşan antioksidanlar üretmelerinin sağlanıldığı deneme sonuçlarıdır deniyor.Bilinçli bilgi için okumakta fayda var. Saatler değişti demek kolay da getirdiği komplikasyonlar zor. Baş edebilmek,sağlık için gerekli olandır. Anlamlı bir söz *Tanpınar ‘dan olsun ”Saatin kendisi mekan, yürüyüşü zaman, ayarı da insandır.”