Hükümet Star Kıbrıs’ın bugünkü manşetinde söylediği gibi sokaktan yükselen çığlığa kayıtsız kalamadı. Elektriğe yapılan fahiş zammın bir bölümü geri alındı. Ancak bu yine de eskisine oranla elektrik faturalarını en az iki misli ödeyeceğimiz gerçeğini değiştirmiyor.
İstatistik Kurumu’nun dün açıkladığı enflasyon verileri tabloya ortaya koyuyor. Mart ayı enflasyonu yüzde 13.05 olurken, 3 aylık fiyat artışı yüzde 27.73’e ulaştı. Altı ayın sonunda hayat pahalılığı yüzde 50’yi bulursa bu asgari ücrete en az yüzde 50 zam anlamına geliyor.
Yani 6 bin 90 TL olan asgari ücret , 9 bin TL olacak. Peki olacak da ne olacak?
Alım gücü artacak mı? Elbette hayır.
Aksine bu artış domino efektiyle fiyatlara yeni zammı da gündeme getirecek.
Yani ekonomi kısır bir döngüye hapsolacak.
Söz uçar yazı kalır. Bundan dört ay önce 13 Ocak 2022’de yazmıştık. O yazıda yazdıklarımızı satırı satırına geçerlidir. Ne demiştik?
“Asgari ücret 1 Ocak’tan itibaren brüt 7 bin TL olarak açıklandı. İşçi ve hükümetin oy çokluğuyla geçen karara işveren itiraz etti. Ama sonuç değişmedi.
Peki bundan sonra ne olacak?
Bir taşı isteğiniz kadar sıkın su çıkaramazsınız. Şu anda yaşanan ekonomik kriz nedeniyle işletmelerin büyük çoğunluğu da derin bir ekonomik kriz içindedir.
Zorda olan bu işletmelerin önünde iki yol vardır.
Ya işçi çıkaracak, yanında üç kişi çalışıyorsa iki kişiye düşürecek…
Kısaca işsizlik ve kayıt dışı çalışma artacak.
Devletin resmi rakamlarına göre sadece son iki yılda kayıtlı sigortalı çalışan sayısının da en az 30 bin kişi azalması bunun en büyük göstergesidir.
Asgari ücret arttığı için kamudaki maaşlar da artacak. Kamunun ödemeleri özel sektörden elde edilen vergilerle yapılıyordu.
Şimdi o vergilerde azalma olduğu için maaşlara yetmiyor. Devlet kamudaki maaşları borçlanarak ödüyor.
Dolayısıyla bu maaşların ödenmesi de artık giderek güçleşecek.
Dünyayı şu an siyasiler değil, ekonomistler yönetiyor. Bizim ülkemizde de durum böyle.
Ekonomin en temel kanunu bilmemiz gerekiyor.
Bir ülkeyi saran, toplumsal yaşamı alt üst eden en büyük kanser enflasyondur.
Enflasyon neden olur?
Bunun çeşitli sebepleri vardır.
En önemlilerinden biri “wage inflation” yani maaş enflasyonudur. Buna domino etkisi de diyebiliriz. Maaşların artmasıyla birlikte enflasyon da artıyor. Enflasyon arttıkça maaşlar da artıyor. Kısaca tam bir kısır döngü yaşanıyor.
Oysa halkın sorunu nedir? En büyük şikayet hayat pahalılığıdır.
Ancak şu an izlenen politika bu hayat pahalılığını engelleyemez.
En iyi tedavi tedbirdir. Şu an ne yazık ki o tedavi uygulanmıyor.
Yaşanan onca krize rağmen ders alınmıyor.
Wage inflation ile ekonomi domino etkisine esir ediliyor. Bu iş böyle devam edemez.”
Dört ay önce kelimesi kelimesine böyle yazmışız.
Bugün geldiğimiz nokta bu yazının ne kadar önemli olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. Bu gerçeğe direnirsek, akıllanmazsak, sonumuz hayra alamet değil. Bizden söylemesi…