Suna ERDEN
Ekonomist Baturalp, Türkiye’nin mali katkısının azalmasından dolayı 13.maaşların ödenmediğini, su ve mali protokol konusunda uzlaşıya varılmazsa, Türkiye katkısını azaltırsa ekonomik anlamda çöküş yaşanacağını dile getirdi
Yasal olarak 2015 yılı içerisinde ödenmesi gereken 13.maaşlarla ilgili henüz bir adım atılmamışken, maaşların ne zaman ödeneceği ile ilgili tartışmalar devam ediyor.
Maaşların ödenmemesinin perde gerisinde Türkiye’den gelen maddi yardımların kısıtlanması olarak gösterilirken, Star Kıbrıs’a konuşan Uzman Ekonomist Mustafa Baturalp, Türkiye’nin yıldan yıla mali katkısını azaltığını,2015 yılı itibari ile KKTC’ye verilmesi öngörülen 1 Milyar 400 Milyon TL’nin sadece 600 Milyon TL’sini ödediğini belirtti.
Baturalp, geçmiş yıllara oranla Türkiye’nin yıldan yıla katkısının azalmasının nedeninin ise daha önce imzalanan ekonomik protokollere uyulmaması olduğunu vurguladı. Baturalp,2015 yılında Türkiye’den gelen katkıların düşmesi ile ekonominin 500 Milyon TL kayba uğradığını belirterek, “Ekonomiye 500 Milyon TL para girmedi. Bu büyük bir kayıptır. Su ve mali protokol konusunda Türkiye ile uzlaşı olmazsa, TC katkısını azaltırsa ekonomi geriye doğru gidecektir.80’li yıllara geri döneriz” dedi.
TÜRKİYE HEP VERDİ, HİÇ GERİ İSTEMEDİ
Baturalp, rutin olarak KKTC bütçesi hazırlanırken Türkiye’den buraya gönderilen Yardım Heyeti, KKTC Maliye Bakanlığı, TC’nin Kıbrıs’tan sorumlu bakanın istişarede bulunduğunu ve bütçenin hazırlandığını ifade etti.
Baturalp, Türkiye’nin son 8 yıldır KKTC bütçesine 1 Milyar TL katkı yaptığını, bu katkının bir kısmının hibe şeklinde olduğunu, bir kısmının da cari harcamalar ve yatırımlar için borçlanma şeklinde verildiğini ancak Anavatan Türkiye’nin borçlanma adı altında verdiği hiçbir parayı şimdiye kadar talep etmediğini söyledi.
TÜRKİYE’NİN KATKISI AZALDI, MAAŞLAR ÖDENEMEDİ
Türkiye’nin 2015 yılına kadar her ay KKTC bütçesine aylık 64 Milyon TL tutarında kaynak aktardığını, bu kaynağın 13.maaşların ödendiği Aralık ayında üç katına çıkarıldığını kaydeden Baturalp, 2015 yılında ise aylık katkının 64 Milyon TL’den 52 Milyon TL’ye indirildiğini ifade etti.
Baturalp, ayrıca çiftçinin, köylünün ve 13.maaşların ödendiği Aralık ayında ise geçmiş senelerde olduğu gibi fazladan para gönderilmediğini belirtti. Türkiye’nin Aralık ayında ödemelerin yapılabilmesi için 180 Milyon TL göndermiş olması gerektiğini kaydeden Baturalp, mali protokol ve su ile ilgili anlaşmazlıklardan dolayı bu paranın gönderilmediğini dile getirdi.
Baturalp, geçmiş yıllara oranla Türkiye’nin yıldan yıla katkısının azalmasının nedeninin ise daha önce imzalanan ekonomik protokollere uyulmaması olduğunu vurguladı. Baturalp, su ve mali protokol konusunda anlaşamaya varılması halinde KKTC’nin, Türkiye’nin yapacağı katkıdan 2016 yılı bütçesinden avans kullanma hakkı doğacağını ifade etti.
GERİYE DOĞRU GİDERİZ
Baturalp, son bir buçuk yıl içerisinde yerel gelirlerin her ay ortalama 240 Milyon TL’ye ulaştığını ifade ederek, Aralık ayı itibari ile harcamaların yüzde 83’nün yerel gelirlerden karşılandığını, yüzde 17’lik kısmının ise Türkiye’nin katkılarından sağlandığını söyledi.
Maliye Bakanı Birikim Özgür’ün ‘13. maaş olmasa, kamu maliyesinin cari harcamalarında Türkiye kaynaklarına mali bağımlılığı biter’ açıklamasına da değinen Ekonomist Baturalp şunları söyledi:
“Bir ülkenin kalkınması dış kaynaklara bağlıdır. Türkiye bize yıllardan beridir karşılıksız olarak yardım göndermektedir. Gönderdiği mali yardım 1 Milyar TL’yi aşmaktadır. Bu önemli bir tutardır. Öte yandan ithalat, ihracat rakamlarının çok üzerindedir. Eğer, Türkiye’nin mali yardım payı azalırsa, ithalat ile ihracat arasındaki uçurum aynı şekilde devam ederse kalkınma durur ve bunun yanı sıra 3 yıl içerisinde fert başına 15 bin dolar olan gelirimiz 6 bin dolara düşer. Kalkınabilmemiz için Türkiye’den gelecek yardımların artırılması gerekmektedir.”
BULDUK, BUNADIK
Baturalp,2015 yılında Türkiye’den gelen katkıların düşmesi ile ekonominin 500 Milyon TL kayba uğradığını belirterek, “Ekonomiye 500 Milyon TL para girmedi. Bu büyük bir kayıptır. Su ve mali protokol konusunda Türkiye ile uzlaşı olmazsa, TC katkısını azaltırsa ekonomi geriye doğru gidecektir.
80’li yıllara geri döneriz” dedi. Baturalp, KKTC’nin kalkınması ve ileriye doğru adım atabilmesi için Türkiye’nin desteğinin şart olduğunu, ancak bu desteği isteyemeyenler olduğunu söyledi ve “Bulduk, bunadık” şeklinde sözlerini bitirdi.